| กรรซ้นน | (กันซั้น) ก. ทัน, กระชั้น, เช่น พราหมณ์จะมากรรซ้นน (ม. คำหลวง กุมาร). |
| กระเซ็น | ก. อาการที่ของเหลวเช่นนํ้าเป็นต้นกระเด็นเป็นฝอย. |
| กะโซ่น้ำ | น. ดาโป้งเป้ง. (ดู ดาโป้งเป้ง). |
| แขกเจ้าเซ็น | ดู เจ้าเซ็น. |
| เครื่องเซ่น | น. ของกินของไหว้ผี. |
| เจ้าเซ็น | น. อิหม่ามฮูเซ็นผู้เป็นหลานตาของพระมะหะหมัด, คนพวกหนึ่งที่ถือศาสนาอิสลาม ซึ่งนับถืออิหม่ามฮูเซ็น |
| เจ้าเซ็น | ชื่อเพลงไทยสำเนียงแขก อัตราชั้นเดียวและอัตรา ๒ ชั้น, แขกเจ้าเซ็น ก็เรียก. |
| เจ้าเซ็นเต้นต้ำบุด | น. ชื่อกลบทชนิดหนึ่ง มีตัวอย่างว่า สุดแค้นแสนคมสมเขาสรวล คำสอนข้อนสั่งข้างสิ่งควร ซํ้าข้อส่วนเข้าแซงแข่งซน. |
| ซ่น | น. ส้น, ส่วนท้ายของเท้า, ส่วนท้ายของบางสิ่งบางอย่าง เช่น ซ่นปืน. |
| ซ้น | ก. อาการที่กระดูกข้อมือข้อเท้าเป็นต้นถูกกระแทกโดยแรงทำให้เคลื่อนเลยที่เดิมเข้าไป. |
| ซ่านเซ็น | ก. กระจัดกระจาย, มักใช้เข้าคู่กับคำ แตกฉาน เป็น แตกฉานซ่านเซ็น. |
| เซน, เซ็น ๑ | น. นิกายหนึ่งในพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน แพร่หลายในญี่ปุ่น เป็นการปฏิบัติธรรมเพื่อให้บรรลุความรู้แจ้งอย่างฉับพลัน โดยการทำสมาธิและใช้ปัญญาขบคิดปริศนาธรรม. |
| เซ็น ๒ | น. ไม้ที่สอดเข้ากับลูกตั้งเรือนฝากระแชงอ่อนหรือฝาขัดแตะ. |
| เซ็น ๒ | ก. เย็บแบบด้วยดอกไม้หรือใบไม้ให้เป็นแถบยาว เพื่อใช้ตกแต่งประดับโครงประทุนคลุมผ้าไตรเป็นต้น, สวน ก็ว่า. |
| เซ็น ๓ | ก. ลงลายมือชื่อ, เซ็นชื่อ ก็ว่า, (ปาก) ซื้อโดยค้างชำระเงินและผู้ขายลงบัญชีไว้เป็นหลักฐาน เช่น เซ็นค่าก๋วยเตี๋ยวไว้ก่อน. |
| เซ่น | ก. เอาอาหารเป็นต้นไปไหว้หรือสังเวยผีหรือเจ้า เช่น เซ่นผี เซ่นเจ้า, บางทีก็ใช้เข้าคู่กับคำ วัก เป็น เซ่นวัก, ใช้ว่า เซ่นวักตั๊กแตน ก็มี, (ปาก) เอาเงินทองหรือสิ่งของไปให้ผู้ที่มีอำนาจเพื่อหวังประโยชน์ เช่น งานนี้ถ้าจะให้สำเร็จต้องมีของไปเซ่นหัวหน้าเสียก่อน. |
| เซ่นวักตั๊กแตน | ก. เซ่น. |
| เซ่นเหล้า | น. ชื่อเพลงไทยประเภทเพลงหน้าพาทย์, ชื่อเพลงไทยประเภทเพลงร้อง. |
| แตกฉาน ๒, แตกฉานซ่านเซ็น | ก. กระจัดกระจายไป. |
| ปิ่นซ่น | น. ปิ่นที่มีคันมีจงกลและปริกทำด้วยทองคำประดับพลอย. |
| เปอร์เซ็นต์ | น. จำนวนที่เทียบเป็นส่วนร้อยหรือร้อยละ, การคิดเทียบเป็นส่วนร้อย เรียกว่า ร้อยละ หรือ ต่อร้อย ใช้เครื่องหมาย % แทน เช่น นักเรียนโรงเรียนนี้สอบได้ ๗๐ % คือ สอบได้ ๗๐ คน จากจำนวนนักเรียนทั้งหมด ๑๐๐ คน เด็กคนนี้สอบได้ ๘๐ % คือ ได้คะแนน ๘๐ คะแนน จากคะแนนเต็ม ๑๐๐ คะแนน |
| เปอร์เซ็นต์ | ค่านายหน้า, ค่าตอบแทนในการติดต่อซื้อขายเป็นต้น, เช่น ได้เปอร์เซ็นต์ ให้เปอร์เซ็นต์. |
| ลายเซ็น | น. ลายมือชื่อ. |
| กบาล | เรียกภาชนะที่ใส่เครื่องเซ่นผีแล้วนำไปทิ้งที่ทางสามแพร่ง เช่น เอาเหล้าข้าวใส่กบาลออกเซ่นวัก (ขุนช้างขุนแผน). |
| กระจัดกระจาย | ว. เรี่ยรายไป, แตกฉานซ่านเซ็นไป, ไม่รวมอยู่ในพวกเดียวกัน. |
| กระจัดพลัดพราย | ก. แตกฉานซ่านเซ็นไป, ไม่รวมอยู่ในพวกเดียวกัน. |
| กระทงหยิบ | น. กระทงขนาดเล็กเย็บด้วยใบตองสด สำหรับใส่เครื่องสังเวยที่หยิบออกมาอย่างละเล็กละน้อย ภายหลังลาเครื่องสังเวยเพื่อเซ่นผีตีนโรงตีนศาล. |
| กระยาสังเวย | น. เครื่องเซ่น. |
| กรุงพาลี | (กฺรุง-) น. ภาชนะทำด้วยกาบกล้วย เป็นรูปกระบะสี่เหลี่ยม สำหรับวางเครื่องเซ่นสังเวย เรียกว่า บัตรกรุงพาลี หรือ บัตรพระภูมิ, เรียกสั้น ๆ ว่า บัตรพลี. (มาจากชื่อท้าวพลี). |
| กองข้าว | น. พิธีอย่างหนึ่งที่ชาวชนบทห่อข้าวพร้อมด้วยของหวานพากันไปเซ่นผีตามป่าในหน้าแล้ง. |
| กะดี | คำที่ใช้เรียกศาสนสถานของศาสนาอื่น เช่น กะดีเจ้าเซ็นและกะดีขาวเป็นมัสยิดของชาวมุสลิม กะดีจีนเป็นศาลเจ้าของชาวจีน, ปัจจุบันคือมัสยิดหรือสุเหร่า. (เลือนมาจาก กุฎี). |
| กัดค่า | ก. กำหนดราคา เช่น ซ้นนกัดค่าพระราชกุมาร (ม. คำหลวง กุมาร). |
| กุฎี | คำที่ใช้เรียกศาสนสถานของศาสนาอื่น เช่น กุฎีเจ้าเซ็นและกุฎีขาวเป็นมัสยิดของชาวมุสลิม กุฎีจีนเป็นศาลเจ้าของชาวจีน, โบราณเรียกว่า กะดี, ปัจจุบันคือมัสยิดหรือสุเหร่า. |
| แก้บน | ก. เซ่นสรวงสิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามที่ตนได้บนบานไว้, ใช้บน ก็ว่า. |
| ของไหว้ | เครื่องเซ่น. |
| ข้าวเปรต | น. เครื่องเซ่นเปรตในเทศกาลตรุษสารท. |
| ข้าวผอกกระบอกน้ำ | น. ของกินเล็ก ๆ น้อย ๆ และมีกระบอกนํ้าเล็ก ๆ กรอกนํ้าแขวนกิ่งไม้ผูกไว้กับบันไดเรือน ใช้เซ่นผีในเทศกาลตรุษ. |
| ฉาน ๓ | ก. แตก, กระจาย, ซ่าน, เช่น แตกฉานซ่านเซ็น. |
| ชิงเปรต | ก. แย่งเครื่องเซ่นสรวงวิญญาณบรรพบุรุษหรือผู้ที่ตายไปแล้ว ซึ่งเรียกว่า “เปรต” ในงานทำบุญวันสารทเดือน ๑๐ เมื่อเสร็จพิธีเซ่นแล้ว ถือว่าเครื่องเซ่นเหล่านั้นเป็นมงคล. |
| เซนติเมตร | น. ชื่อมาตราวัดตามวิธีเมตริก มีอัตราเท่ากับ ๑ ใน ๑๐๐ ของ ๑ เมตร, อักษรย่อว่า ซม., (ปาก) เรียกสั้น ๆ ว่า เซ็นต์. |
| ดาโป้งเป้ง | น. ชื่อแมลงพวกมวนหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Nepidae ที่พบบ่อยอยู่ในสกุล Laccotrephesเช่น ชนิด L. ruberLinn. และ L. robustus Stål ลำตัวยาว ๓-๔ เซนติเมตร มีหางยาวยื่นออกมา ๒ เส้น ตัวอ่อนอยู่ในน้ำ ขาคู่หน้าแข็งแรง จับสัตว์น้ำขนาดเล็กเช่นลูกน้ำหรือดักแด้ยุงกิน, มวนแมงป่องน้ำ หรือ แมลงดาโป้งเป้ง ก็เรียก, พายัพเรียก ดากลั้นเยี่ยว หรือ ดาเยี่ยว, อีสานเรียก แมงฮอด อีงอด งอดน้ำ หรือ กะโซ่น้ำ, ปักษ์ใต้เรียก แมลงจิ้มฟันจระเข้ หรือ แมลงดาขี้ควาย. |
| ดิ้ว | ชื่อไม้อันเล็กประมาณเท่านิ้วมือ สำหรับเอาหวายผูกตรึงเข้ากับเซ็นฝาไม้ไผ่ |
| ตุ๊กตาเสียกบาล | (-เสียกะบาน) น. ตุ๊กตาที่ใส่กระบะกาบกล้วยพร้อมทั้งเครื่องเซ่นผีแล้วนำไปวางไว้ที่ทางสามแพร่งหรือลอยนํ้า. |
| ทางสามแพร่ง | น. ทางที่แยกเป็น ๓ สาย เกิดจากทางสายหนึ่งมาบรรจบเป็นมุมฉากกับทางอีกสายหนึ่ง, โบราณถือว่าเป็นทางผีผ่าน ไม่เป็นมงคล เช่น ไปทำพิธีเซ่นวักเสียกบาลที่ทางสามแพร่ง. |
| บัตร | ภาชนะทำด้วยกาบกล้วย เป็นรูปกระบะสำหรับวางเครื่องเซ่นสังเวย |
| บัตรกรุงพาลี | น. ภาชนะทำด้วยกาบกล้วย เป็นรูปกระบะสี่เหลี่ยม สำหรับวางเครื่องเซ่นสังเวย, บัตรพระภูมิ ก็เรียก, เรียกสั้น ๆ ว่า บัตรพลี. |
| บัตรพลี | (บัดพะลี) น. ภาชนะทำด้วยกาบกล้วย เป็นรูปกระบะสี่เหลี่ยม สำหรับวางเครื่องเซ่นสังเวย, เรียกเต็มว่า บัตรกรุงพาลี หรือ บัตรพระภูมิ, ถ้าทำเป็นรูปสามเหลี่ยม เรียกว่า บัตรคางหมู, ถ้ามีเสาธงประกอบตั้งแต่ ๔ เสาขึ้นไป เรียกว่า บัตรพระเกตุ, ถ้าทำเป็นรูปสี่เหลี่ยม มียอด เรียกว่า บัตรนพเคราะห์. |
| บำบวง | ก. บนบาน, เซ่นสรวง, บูชา, เช่น สนธยากรภุมบุษ ปบังคมบำบวงสรณ พระไทรบริมณ ฑลเทพยสิงศักดิ์ (อนิรุทธ์). |
| บูชายัญ | น. การบูชาของพราหมณ์อย่างหนึ่ง, การเซ่นสรวงด้วยวิธีฆ่าคนหรือสัตว์เป็นเครื่องบูชา. |
| บูชายัญ | ก. เซ่นสรวงด้วยวิธีฆ่าคนหรือสัตว์เป็นเครื่องบูชา. |
