กระเชา | น. ชื่อไม้ต้นผลัดใบขนาดใหญ่ชนิด Holoptelea integrifolia (Roxb.) Planch. ในวงศ์ Ulmaceae ขึ้นอยู่ทั่วไป ผลแบนบางเป็นปีกโดยรอบ เนื้อไม้สดสีเหลืองมะนาว เมื่อแห้งเป็นสีนวล แข็งพอประมาณ ใช้ในการก่อสร้างที่ไม่ต้องรับนํ้าหนักมากนัก ทำเครื่องเรือน แกนร่ม ก้านและกล่องไม้ขีดไฟ, บางทีเรียก กระเจา หรือ กระจาว, พายัพและปักษ์ใต้เรียก กระเจ้า ขจาว หรือ ขเจา. |
กระถิน | น. ชื่อไม้พุ่มหรือไม้ต้นไม่มีหนามชนิด Leucaena leucocephala (Lam.) de Wit ในวงศ์ Leguminosae ช่อดอกกลม สีนวล ฝักแบน ใบอ่อนและฝักอ่อนใช้เป็นอาหาร, กระถินไทย กระถินบ้าน กระถินยักษ์ หรือ สะตอเบา ก็เรียก, ปักษ์ใต้เรียก ตอเบา. |
กระวาน ๑ | น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Amomum testaceum Ridl. ในวงศ์ Zingiberaceae ชอบขึ้นในป่าดิบชื้นตามภูมิประเทศที่เป็นเขาทางจันทบุรีและตราด ผลค่อนข้างกลม สีนวล มี ๓ พู มีกลิ่นหอมฉุน ใช้ปรุงอาหารและทำยา. |
กระวานเทศ | น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Elettaria cardamomum (L.) Maton ในวงศ์ Zingiberaceae มาจากประเทศอินเดียตอนใต้ ผลรูปกระสวยหรือรูปไข่ปลายแหลม สีนวล มี ๓ พู กลิ่นหอมฉุน, เอลา ลูกเอ็ล หรือ ลูกเอ็น ก็เรียก. |
กะอวม | น. ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Acronychia pedunculata (L.) Miq. ในวงศ์ Rutaceae ผลเล็ก สีเขียวอ่อนหรือสีนวล กินได้, กระเบื้องถ้วย เปล้าขลิบทอง ไพรสามกอ หรือ มะงัน ก็เรียก. |
คนทีสอ | (คน-) น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Vitex trifolia L. ในวงศ์ Labiatae มักขึ้นในที่โล่งริมนํ้า สูงได้ถึง ๖ เมตร ใบเป็นใบประกอบ มีใบย่อย ๓ ใบ ท้องใบสีนวล เมื่อขยี้มีกลิ่นฉุน ดอกสีครามอ่อน ใช้ทำยาได้, คนทิสอ โคนดินสอ หรือ สีสอ ก็เรียก, พายัพเรียก สีเสื้อน้อย หรือ ผีเสื้อน้อย. |
จั่น ๓ | น. ชื่อหอยทะเลกาบเดี่ยวพวกหอยเบี้ยชนิด Cypraea moneta Linn . ในวงศ์ Cypraeidae เปลือกสีนวล หลังโค้งนูน ตามขอบช่องเปลือกที่อยู่ด้านท้องเป็นรอยหยัก เรียกว่า เบี้ยจั่น ในสมัยโบราณใช้แทนเงิน, เบี้ยจักจั่น ก็เรียก. |
จำปี | น. ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่ชนิด Michelia alba DC. ในวงศ์ Magnoliaceae ดอกสีขาว คล้ายดอกจำปาแต่กลีบเล็กและหนากว่า บางพันธุ์สีนวลหรือสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอมเย็น. |
จำปีแขก | น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Michelia figo (Lour.) Spreng. ในวงศ์ Magnoliaceae ดอกคล้ายดอกจำปีแต่เล็กกว่า กลีบเลี้ยงสีนํ้าตาลมีขนหนานุ่ม กลีบดอกแข็งสีนวล กลิ่นหอมมาก, จำปาแขก ก็เรียก. |
ซุ้มกระต่าย | น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Blinkworthia lycioides Choisy ในวงศ์ Convolvulaceae ดอกรูประฆัง สีนวล, มุ้งกระต่าย ก็เรียก. |
ดอกไม้เทียน | น. ดอกไม้ไฟชนิดหนึ่ง ห่อดินดำด้วยกระดาษ รูปเหมือนลำเทียน จุดมีแสงสีนวล. |
ตุ๊ดตู่ ๓ | น. ชื่อสัตว์เลื้อยคลานชนิด Varanus dumerilii (Schlegel) ในวงศ์ Varanidae ลำตัวยาวสีนวลมีลายสีน้ำตาลเข้ม หัวสีน้ำตาล เมื่อยังเล็กหัวสีแดง ลำตัวสีดำสนิท อาศัยตามซอกหิน พบทางภาคใต้ของประเทศไทย. |
นมผา | น. หินงอกหรือหินย้อยซึ่งเกิดจากคราบหินปูนที่ย้อยลงมาจากเพดานถ้ำ มีสีนวลอ่อนคล้ายน้ำนม เมื่อต้องแสงจะมีประกายแวววาว. |
บัวตูม | น. ชื่อพืชเบียนชนิด Rafflesia kerriiMeijer ในวงศ์ Rafflesiaceae เกิดตามป่าดิบ เกาะเบียนรากไม้เถา ดอกตูมสีนวล ใช้ทำยาได้ เมื่อบานขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ ๓๐ เซนติเมตร สีนํ้าตาลแดงประเหลือง กลิ่นเหม็น, บัวผุด ก็เรียก. |
บานเช้า | น. ชื่อไม้ล้มลุก ๒ ชนิดในสกุล Turnera วงศ์ Turneraceae ดอกบานเวลาเช้า ชนิด T. subulata G.E. Sm. ดอกสีนวล และชนิด T. ulmifolia L. ดอกสีเหลือง. |
พอก ๓ | น. ชื่อหอยทะเลกาบคู่ ในวงศ์ Veneridae รูปเปลือกค่อนข้างกลม สีนวล ผิวเปลือกมีสันลักษณะเป็นเส้นทั้งในแนวตั้งและแนวนอน เช่น ชนิด Periglypta puerpera (Linn). |
พิษนาศน์ ๒ | น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Artemisia indica Willd. var. heyneana Pamp. ในวงศ์ Compositae ใบเล็กหยักเว้าเป็นแฉก ช่อดอกสีนวล ใช้ทำยาได้. |
พุด | น. ชื่อไม้พุ่มหรือไม้ต้นหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Rubiaceae เช่น สกุล Gardenia พุดหรือข่อยด่าน ( G. collinsiae Craib) ดอกสีขาว กลิ่นหอม เนื้อไม้ละเอียด สีนวล ใช้แกะสลัก, พุดจีนหรือพุดซ้อน [ G. augusta (L.) Merr. ]ดอกสีขาว กลิ่นหอม พันธุ์กลีบดอกซ้อน ไม่ติดผล พันธุ์กลีบดอกไม่ซ้อน ผลใช้แต่งสีให้สีเหลือง. |
ฟักข้าว | น. ชื่อไม้เถาชนิด Momordica cochinchinensis (Lour.) Spreng. ในวงศ์ Cucurbitaceae ดอกสีนวล ผลมีหนามสั้น ๆ กินได้และใช้ทำยาได้. |
มือเสือ ๓ | น. ชื่อหอยทะเลกาบคู่ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่หลายชนิด ในวงศ์ Tridacnidae เปลือกหนาหนักสีขาวคล้ำหรือสีนวล บางชนิดมีลายเป็นเส้นสีน้ำตาล เปลือกมีสันและร่องทำให้ขอบเปลือกหยักเป็นลอน พบตามพื้นท้องทะเลบริเวณที่มีแนวปะการัง เช่น ชนิด Tridacna squamosa Lamarck, T. Crocea Lamarck, Hippopus hippopus (Linn.). |
สร้อยนกเขา | น. ชื่อปลาน้ำจืดบางชนิดในสกุล Osteochilus และ Dangila วงศ์ Cyprinidae ที่มีจุดสีเข้มบนเกล็ด ทำให้เห็นเป็นแถวของจุดเรียงตามยาวอยู่ข้างตัวหลายแถว เหนือครีบอกหรือที่คอดหางมีแต้มหรือจุดสีดำใหญ่ โดยเฉพาะที่พบทั่วไปคือ ชนิด O. hasselti (Valenciennes) ที่ส่วนหลังมีสีเขียวหรือฟ้าเทา ด้านข้างสีนวลและท้องเป็นสีขาวเงิน และมีกลุ่มจุดสีแดงกระจายอยู่เหนือครีบอก ครีบต่าง ๆ ยกเว้นครีบอกมีสีแดงหรืออมแดง ในบางท้องที่ปลาชนิดนี้จะมีสีดังกล่าวจางมาก ขนาดยาวได้ถึง ๓๐ เซนติเมตร, ขี้ขม นกเขา ทองลิน หรือ ตูโบ ก็เรียก. |
สายน้ำผึ้ง | น. ชื่อไม้เถาชนิด Lonicera japonica Thunb. ในวงศ์ Caprifoliaceae ดอกสีนวลแล้วเปลี่ยนเป็นสีเหลือง กลิ่นหอม ใช้ทำยาได้. |
หอยงวงช้าง | น. ชื่อสัตว์ทะเลไม่มีกระดูกสันหลัง ชั้น Cephalopoda เปลือกม้วนเป็นวงในระนาบเดียวกัน พื้นสีนวลมีลายสีน้ำตาลอมแดง ด้านในเป็นมุก เช่น ชนิด Nautilus pompilius (Linn.) ในวงศ์ Nautilidae, หอยงวงช้างมุก ก็เรียก. |
อินทรี ๑ | (-ซี) น. ชื่อนกขนาดใหญ่หลายชนิด ในวงศ์ Accipitridae ขามีขนปกคลุม เล็บและกรงเล็บแข็งแรงใช้ในการจับเหยื่อ บินร่อนเป็นวงกลมในระดับสูงเพื่อจ้องหาเหยื่อ ทำรังแบบง่าย ๆ ด้วยกิ่งไม้บนต้นไม้สูง เช่น อินทรีหัวสีนวล [ Haliaeetus leucoryphus (Pallas) ]อินทรีดำ [ I ctinaetus malayensis (Temminck) ] อินทรีหัวไหล่ขาว ( Aquila heliaca Savigny). |
เอ็นอ่อน | น. ชื่อไม้เถาชนิด Cryptolepis buchananii Roem. et Schult. ในวงศ์ Asclepiadaceae ดอกสีนวล เถาใช้ทำยาได้. |