| ค่าไถ่ | น. ทรัพย์สินหรือประโยชน์ที่เรียกเอา หรือให้เพื่อแลกเปลี่ยนเสรีภาพของผู้ถูกเอาตัวไป ผู้ถูกหน่วงเหนี่ยว หรือผู้ถูกกักขัง. |
| ถามไถ่ | ก. ถาม, สอบถาม, ไถ่ถาม หรือ ไต่ถาม ก็ว่า. |
| ไถ่ ๑ | ก. ชำระหนี้เพื่อถอนคืนทรัพย์สินที่จำนำไว้ |
| ไถ่ ๑ | ซื้อทรัพย์สินที่ขายฝากไว้คืนภายในกำหนดเวลา |
| ไถ่ ๑ | ให้ทรัพย์สินหรือประโยชน์เพื่อแลกเปลี่ยนเสรีภาพของผู้ถูกเอาตัวไป ผู้ถูกหน่วงเหนี่ยว หรือผู้ถูกกักขัง. |
| ไถ่ถอน | ก. ชำระหนี้เพื่อปลดเปลื้องพันธะในทรัพย์สินที่จำนองไว้ให้หลุดจากการเป็นประกัน. |
| ไถ่บาป | ก. ช่วยให้พ้นบาป (ใช้แก่พระเยซูที่อุทิศชีวิตช่วยมนุษย์ให้พ้นบาปตามพระประสงค์ของพระเป็นเจ้า โดยยอมถูกตรึงไม้กางเขน) |
| ไถ่บาป | ชดใช้สิ่งที่เคยทำไม่ดีไว้. |
| ไถ่ ๒ | ก. ถาม, พูดคุย. |
| ไถ่ถาม | ก. ถาม, สอบถาม, ไต่ถาม หรือ ถามไถ่ ก็ว่า. |
| ไถ้ | น. ถุงยาว ๆ ใหญ่บ้าง เล็กบ้าง สำหรับใส่เงินหรือสิ่งของ โดยมากใช้คาดเอว. |
| มหาไถ่ | น. ผู้โปรดให้พ้นบาป หมายถึง พระเยซู. |
| สินไถ่ | น. จำนวนเงินที่ชำระเพื่อไถ่ทรัพย์สินคืนจากการขายฝาก |
| สินไถ่ | เรียกทาสที่เอาเงินไปซื้อมา ว่า ทาสสินไถ่. |
| กลางทาสี | น. เรียกหญิงที่มีทุกข์ยาก ชายช่วยไถ่มาเลี้ยงเป็นเมีย ว่า เมียกลางทาสี. |
| ขายฝาก | น. การซื้อขายซึ่งกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินตกไปยังผู้ซื้อ โดยมีข้อตกลงกันว่าผู้ขายอาจไถ่ทรัพย์นั้นคืนได้ภายในเวลาที่กำหนดกันไว้. |
| คริสตจักร | (คฺริดตะจัก) น. ประชาคมที่เชื่อและรับพระเยซูเป็นพระผู้ไถ่บาป แบ่งเป็น ๓ นิกายใหญ่ ได้แก่ โรมันคาทอลิก โปรเตสแตนต์ และออร์ทอดอกซ์. |
| ช่วย | ก. ไถ่ตัว เช่น หรือว่ามึงช่วยกูมานี่สักกี่ชั่ง (ม. ร่ายยาว ชูชก) |
| ตะแลงแกง | น. เครื่องหมายกากบาท เช่น หญิงนอกใจผัวจะไถ่โทษโกนตะแลงแกง (สามดวง) |
| ไต่ถาม | ก. ถาม, สอบถาม, ไถ่ถาม หรือ ถามไถ่ ก็ว่า. |
| ทาส, ทาส- | (ทาด, ทาดสะ-) น. ผู้ที่ขายตัวลงเป็นคนรับใช้หรือที่นายเงินไถ่ค่าตัวมา เรียกว่า ทาสนํ้าเงิน, ผู้ที่เป็นลูกของทาสนํ้าเงิน เรียกว่า ทาสเรือนเบี้ย หรือ ทาสในเรือนเบี้ย, ทาสที่เอาเงินไปซื้อมา เรียกว่า ทาสสินไถ่, ผู้ที่เป็นคนเชลย เรียกว่า ทาสเชลย, ถ้าใช้คู่กันว่า ทาสทาสี ก็หมายความว่า ทาส เป็นบ่าวผู้ชาย และ ทาสี เป็นบ่าวผู้หญิง |
| ทาสน้ำเงิน | น. ทาสที่ขายตัวแก่นายเงิน หรือที่นายเงินไถ่ค่าตัวมา. |
| นายเงิน | น. ผู้เป็นเจ้าของเงินรับซื้อทาสหรือช่วยไถ่ทาสเอามาใช้. |
| น้ำเงิน ๒ | น. เรียกทาสที่ขายตัวแก่นายเงิน หรือที่นายเงินไถ่ค่าตัวมา ว่า ทาสนํ้าเงิน. |
| เรือนเบี้ย | เรียกทาสที่เป็นหนี้นายเงิน เช่น ที่เรือนเบี้ยทุกขยากอยู่ด้วยเจ้าเงินเก่า เจ้าเงินไหม่ช่วยไถ่ไว้ได้, ถ้าผัวแลพ่อแม่นายเงิน เอาชื่อลูกเมียข้าคนใส่ในกรมธรรฃายท่านว่าเปนสิทธ แม้นว่าเจ้าสีนบอกก็ดีมิได้บอกก็ดีแต่ตัวเรือนเบี้ย (สามดวง). |
| ศีลมหาสนิท | น. พิธีดื่มเหล้าองุ่นแดงและกินขนมปังที่เสกแล้ว ซึ่งถือเป็นเครื่องหมายแทนเลือดและเนื้อที่พระเยซูทรงเสียสละไถ่บาปให้มนุษย์และมีเลือดเนื้อเดียวกับพระองค์. |
