ค้นหูก | ก. จัดเส้นไหมหรือด้ายสำหรับทอผ้าให้มีจำนวนเหมาะกันกับช่องฟันฟืม. |
ทอหูก | ก. ทอผ้าด้วยหูก. |
สืบหูก | ก. ต่อหูก คือ เอาด้ายยาวที่จะทอเป็นผืนผ้ามาต่อกับด้ายซัง. |
หมวกหูกระต่าย | น. เครื่องสวมศีรษะแบบหนึ่ง ทำด้วยผ้าหรือสักหลาดสีต่าง ๆ รูปทรงกระบอกสั้น ๆ มีแผ่นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าติดขอบหมวกสำหรับปกใบหูทั้ง ๒ ข้าง. |
หูกรรเชียง | น. หูกระเชียง. |
หูกระเชียง | น. ที่สำหรับให้กระเชียงพาด รูปคล้ายเกือกม้า อยู่บนหลังกระเชียง, หูกรรเชียง ก็ว่า. |
หูกระต่าย | น. เงื่อนที่ผูกมีรูปคล้ายหูกระต่าย , เรียกผ้าผูกคอชนิดหนึ่ง ผูกเป็นรูปโบ ว่า ผ้าผูกคอหูกระต่าย |
หูกระต่าย | เรียกเครื่องสวมศีรษะแบบหนึ่ง ทำด้วยผ้าหรือสักหลาดสีต่าง ๆ รูปทรงกระบอกสั้น ๆ มีแผ่นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าติดขอบหมวกสําหรับปกใบหูทั้ง ๒ ข้าง ว่า หมวกหูกระต่าย |
หูกระต่าย | ไม้ขวางเรืออันที่สุดของหัวเรือหรือท้ายเรือของเรือพายม้า.(ดู กระทงเหิน ประกอบ). |
หูกว้างตากว้าง | ว. รอบรู้ทันเหตุการณ์, มองเห็นการณ์ไกล, หูยาวตายาว ก็ว่า. |
หูกะพง | น. ชื่อเงื่อนแบบหนึ่ง ลักษณะคล้ายรูปเลข 8 อาระบิก ( ) ใช้ผูกตัวไม้บางตัวในเรือนเครื่องผูกให้ติดกันเป็นต้น. |
หูก | น. เครื่องทอแบบพื้นเมือง. |
หูกวาง | (-กฺวาง) น. ชื่อไม้ต้นชนิด Terminalia catappa L. ในวงศ์ Combretaceae ใบใหญ่ แตกกิ่งเป็นชั้น ๆ. |
กรรเชียง | (กัน-) น. เครื่องพุ้ยนํ้าให้เรือเคลื่อนไป รูปคล้ายแจวแต่ไม่มีหมวกแจว พาดกับหูกรรเชียงบนหลักที่อยู่ข้างแคมเรือข้างละอันคู่กัน ใช้เหนี่ยวด้ามให้พุ้ยน้ำ, ใช้ว่า กระเชียง ก็มี, ท่าว่ายน้ำโดยนอนหงายแล้วใช้แขนทั้ง ๒ พุ้ยน้ำให้ตัวเลื่อนไป, ตีกรรเชียง ก็ว่า. ก. กิริยาที่นั่งหันหน้าไปทางท้ายเรือแล้วใช้มือเหนี่ยวกรรเชียงพุ้ยน้ำให้เรือเคลื่อนไป, ตีกรรเชียง ก็ว่า. |
กระเชียง | น. เครื่องพุ้ยนํ้าให้เรือเคลื่อนไป รูปคล้ายแจวแต่ไม่มีหมวกแจว พาดกับหูกระเชียงบนหลักที่อยู่ข้างแคมเรือข้างละอันคู่กัน ใช้เหนี่ยวด้ามให้พุ้ยน้ำ, กรรเชียง ก็ว่า. |
กระดวง | น. ลูกมะพร้าวทุยที่ตัดครึ่งท่อน สำหรับถูพื้นบ้านหรือหวีด้ายทอหูก. (ข. ฎูง ว่า มะพร้าว) |
กระทงเหิน | น. ไม้ขวางเรืออันที่สุดของหัวเรือหรือท้ายเรือของเรือเอี้ยมจุ๊น, ถ้าเป็นเรือพายม้า เรียกว่า หูกระต่าย. |
กระแบก | น. ต้นตะแบก เช่น หูกวางพรรค์กระแบก (ม. คำหลวง จุลพน), ตระแบก ก็เรียก. |
กระหมุดกระหมิด | ว. ขมวดให้แน่น เช่น สักกระสันเป็นสามรวดรัดกระหวัดกระหมุดกระหมิดฉุดชิด ชักชายน้อยห้อยหูกระต่าย (ม. ร่ายยาว ชูชก). |
กราดวง | (กฺรา-) น. ลูกมะพร้าวทุยที่ตัดครึ่งท่อน สำหรับถูพื้นบ้านหรือหวีด้ายทอหูก, (ปาก) กระดวง. |
กาง ๑ | ว. ที่ถ่างออก คลี่ออก เหยียดออก ขึงออก หรือ แบะออก เช่น หูกาง ท้องกาง. |
จะปิ้ง | แผ่นโลหะที่ติดฝาหีบสำหรับปิดรูกุญแจ, ใช้เรียกสิ่งอื่นที่มีลักษณะคล้ายกัน เช่น จะปิ้งหูกลอง จะปิ้งห่วงประตู. (ม.) |
จีโบ | น. หมวกโบราณชนิดหนึ่ง ทำด้วยขนสัตว์ ข้าง ๆ ยาวลงมาปกหูกันความหนาว เวลาไม่ใช้ม้วนขึ้น. (ประชุมพงศ. ภาค ๕๐) |
ด้ายซัง | น. ด้ายทอที่ค้างอยู่ในหูกภายหลังตัดผืนผ้าที่ทอแล้วออกไป. |
ต่ำ ๒ | ก. กระแทก ในคำว่า ต่ำหูก หมายความว่า กระแทกฟืมให้ด้ายแน่นในการทอผ้า. |
โตงเตง ๑ | น. เครื่องหูกชนิดหนึ่ง มี ๒ อันผูกแขวนลงมาสำหรับสวมกระดานที่ม้วนด้าย |
โบ | น. เชือกหรือริบบิ้นทำเป็นห่วง ๒ ห่วงคล้ายหูกระต่ายแล้วผูกไขว้กันเป็นเงื่อนกระทก. |
เปสการ | (เปสะกาน) น. ช่างหูก, ช่างทอ. |
พายม้า | น. ชื่อเรือขุดชนิดหนึ่ง หัวเรือและท้ายเรือเรียวงอนขึ้นพองาม มีไม้หูกระต่ายติดขวางอยู่ทั้งหัวและท้ายเรือ ตรงกลางลำป่องออก ใช้งานในแถบภาคกลาง, ใช้ว่า ไพม้า หรือ พลายม้า ก็มี. |
เรือพายม้า | น. เรือขุดชนิดหนึ่ง หัวเรือและท้ายเรือเรียวงอนขึ้นพองาม มีไม้หูกระต่ายติดขวางอยู่ทั้งหัวและท้ายเรือ ตรงกลางลำป่องออก ใช้งานในแถบภาคกลาง. |
สายพาน | น. เส้นด้ายที่คล้องโยงในเครื่องไนหูก, สายหนังหรือสายยางเป็นต้นสำหรับคล้องโยงเครื่องยนต์ต่าง ๆ เพื่อพาให้หมุนไปด้วยกัน เช่น สายพานจักรเย็บผ้า สายพานพัดลมเป่าหม้อน้ำรถยนต์. |
หมาไม้ | น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิด Martes flavigula (Boddaert) ในวงศ์ Mustelidae หัวคล้ายหมา ใบหูกลม ขอบหูขาว ลำตัวยาวสีนํ้าตาลอ่อน ขนที่คาง ลำคอ และหน้าอกสีเหลือง ขนด้านบนของหัวสีดำ เล็บแหลมคม หางยาว ว่องไวมาก กลิ่นแรง อาศัยอยู่บนต้นไม้เป็นส่วนใหญ่ กินผลไม้และเนื้อสัตว์. |
หมี | น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในวงศ์ Ursidae ตาและใบหูกลมเล็ก ริมฝีปากยื่นแยกห่างออกจากเหงือก สามารถยืนและเดินด้วยขาหลังได้ ประสาทการดมกลิ่นดีกว่าประสาทตาและหู กินพืชและสัตว์ ในประเทศไทยมี ๒ ชนิด คือ หมีควาย [ Selenarctos thibetanus (G. Cuvier) ] ตัวใหญ่ ขนยาวดำ ที่อกมีขนสีขาวรูปง่าม และหมีหมาหรือหมีคน [ Helarctos malayanus (Raffles) ] ตัวเล็กกว่าหมีควาย ขนสั้นดำ ที่อกมีขนสีขาวรูปคล้ายเกือกม้า. |
หลักกระเชียง | น. หลักไม้เนื้อแข็งที่มักปักไว้ที่ข้างแคมเรือข้างละอันคู่กัน มีหูกระเชียงอยู่ข้างบนสำหรับพาดกระเชียง, หลักกรรเชียง ก็ว่า. |
หู | ส่วนแห่งสิ่งของที่ทำไว้หิ้ว แขวน ร้อย หรือรูดเข้าออก เช่น หูกระทะ หูมุ้ง หูกางเกง หูถุง |
หูยาวตายาว | ว. รอบรู้ทันเหตุการณ์, มองเห็นการณ์ไกล, หูกว้างตากว้าง ก็ว่า. |