กระต่ายแก่แม่ปลาช่อน | <i>ดู ไก่แก่แม่ปลาช่อน</i>. |
เกล็ดปลาช่อน | น. ชื่อไม้พุ่มชนิด <i> Phyllodium</i><i> pulchellum</i> (L.) Desv. ในวงศ์ Leguminosae ขึ้นตามป่าเบญจพรรณทั่วไป ช่อดอกยาว ดอกเล็กอยู่ภายในกาบรูปหอยแครงซึ่งประกบเรียงกันไปตามแนวก้านช่อดอก, ลิ่นต้น ก็เรียก. |
ไก่แก่แม่ปลาช่อน | น. หญิงค่อนข้างมีอายุที่มีมารยาและเล่ห์เหลี่ยมมาก และมีกิริยาจัดจ้าน, เดิมพูดว่า กระต่ายแก่แม่ปลาช่อน. |
พุงปลาช่อน | <i>ดู จุกโรหินี</i>. |
หางปลาช่อน | <i>ดู หูปลาช่อน</i>. |
หูปลาช่อน | น. ชื่อพรรณไม้หลายชนิด หลายสกุล หลายวงศ์ เช่น ไม้ล้มลุกชนิด <i>Emilia sonchifolia</i> (L.) DC. ไม้ล้มลุกชนิด <i>Aster cordifolius</i> L. ในวงศ์ Compositae ใบแคบ โคนใบรูปหัวใจ ช่อดอกสีชมพู หรือสีฟ้า, ไม้พุ่มชนิด <i>Acalypha</i> <i>wilkesiana</i> Müll. Arg. ในวงศ์ Euphorbiaceae ใบมีหลายสี ค่อนข้างกลม ขอบหยักและเป็นคลื่น ในวงศ์ Compositae ใบมีขน ขอบใบจัก กินได้ แต่ไม่ควรกินเป็นประจำ, หางปลาช่อน ก็เรียก. |
กระสง | น. ชื่อปลานํ้าจืดชนิด <i> Channa lucius</i> (Cuvier) ในวงศ์ Channidae รูปร่างคล้ายปลาช่อนซึ่งอยู่ในวงศ์เดียวกัน แต่หัวแหลมกว่าและแอ่นงอนขึ้นเล็กน้อย มีลายพาดขวางลำตัวข้างละ ๗-๑๒ แถบ ทุกครีบมีจุดประหรือริ้วสีดำ ขนาดยาวได้ถึง ๔๐ เซนติเมตร. |
ก่อหวอด | ก. อาการที่ปลาบางชนิดมีปลากัด ปลาช่อน เป็นต้น พ่นฟองน้ำไว้สำหรับเก็บไข่, โดยปริยายหมายถึงอาการที่เริ่มจับกลุ่มเพื่อทำการอย่างใดอย่างหนึ่ง. |
ก้าง ๒ | น. ชื่อปลานํ้าจืดชนิด <i> Channa orientalis</i> (Schneider) ในวงศ์ Channidae คล้ายปลาช่อนซึ่งเป็นปลาสกุลเดียวกัน แต่ตัวเล็กกว่า เว้นแต่ปลาก้างนั้นเกล็ดข้างตัวมีราว ๔๑-๔๕ เกล็ด ขอบครีบต่าง ๆ เป็นสีส้ม มักพบหลบอยู่ตามแหล่งน้ำตื้นที่มีใบไม้จมอยู่ ขนาดยาวได้ถึง ๒๐ เซนติเมตร, ขี้ก้าง ก็เรียก. |
เขื่อง ๒ | น. ที่ซึ่งปลาช่อนปลาดุกอาศัยอยู่เวลาไข่. |
ครอก ๑ | (คฺรอก) น. ลูกสัตว์หลายตัวที่เกิดพร้อมกันคราวเดียว เช่น ลูกครอกปลาช่อน, ลักษณนามเรียกการตกลูกของสัตว์คราวหนึ่ง ๆ เช่น ปีนี้แมวออกลูก ๒ ครอก |
ค่อ | น. ปลาช่อน. <i> (ดู ช่อน)</i>. |
จุกโรหินี | (จุกกะ-) น. ชื่อไม้อิงอาศัย ๒ ชนิด ๒ สกุลในวงศ์ Asclepiadaceae เกาะเลื้อยบนต้นไม้ มีนํ้ายางขาว ชนิด <i> Dischidia major</i> (Vahl) Merr. ใบเป็นรูปถุง กลวงใน ออกเป็นกระจุก รากใช้ทำยาได้, พุงปลา หรือ พุงปลาช่อน ก็เรียก, พายัพเรียก กล้วยไม้, อีกชนิดหนึ่งคือ <i> Streptocaulon kleinii</i> Wight et Arn.ใบไม่เป็นถุง เป็นไม้เลื้อย, ขี้เดือน ก็เรียก. |
ชะโด | น. ชื่อปลานํ้าจืดชนิด <i> Channa micropeltes</i> (Cuvier) ในวงศ์ Channidae รูปร่างคล้ายปลาช่อน ซึ่งอยู่ในสกุลเดียวกันแต่เกล็ดเล็กและมีจำนวนมากกว่า เฉพาะบนเส้นข้างตัวมี ๘๒-๙๕ เกล็ด เมื่อยังเล็กข้างลำตัวมีแถบสีดำเรียงคู่กันจากตาถึงครีบหาง ระหว่างแถบเป็นสีแดง แถบนี้แตกเป็นแต้มหรือจุดในปลาที่โตเต็มที่ ขนาดยาวได้ถึง ๑ เมตร, แมลงภู่ อ้ายป๊อก หรือ โด ก็เรียก, พายัพเรียก ก่อ. |
ชักครอก | (-คฺรอก) น. เรียกลูกปลาจำพวกปลาช่อนที่ตามแม่เป็นฝูง ๆ ว่า ลูกชักครอก, ลูกครอก ก็ว่า. |
ดอกไม้น้ำ | น. ดอกไม้ไฟที่จุดให้วิ่งไปบนผิวนํ้า มีหลายแบบ เช่น ปลาช่อน ปลาดุก เป็ดไซ้แหน. |
แถก | กระเสือกกระสน เช่น ปลาช่อนก็ดิ้นแถกโผล่ขึ้นมาอาศัยอยู่ในหนองน้ำนั้นต่อไปใหม่ (สารคดีชีวิตสัตว์ของนายแพทย์บุญส่ง เลขะกุล). |
นฬป | (นะลบ) น. ปลาช่อน. |
ปลาหาง | น. คำสุภาพใช้เรียกปลาช่อน เมื่อสดเรียกปลาหางสด เมื่อแห้งเรียกปลาหางแห้ง. |
พราด, พราด ๆ | อาการที่ดิ้นบิดตัวไปมา เช่น เด็กดิ้นพราด ปลาช่อนถูกทุบหัวดิ้นพราด ๆ. |
พุง | น. ท้อง เช่น นอนตีพุง พุงปลิ้น, เรียกเครื่องในท้องของปลาบางชนิดรวมกัน มีกระเพาะและไส้เป็นต้น ว่า พุง เช่น พุงปลาช่อน. |
ลิ่นต้น | <i>ดู เกล็ดปลาช่อน</i>. |
ลุ่มเนื้อ | ว. มีเนื้อที่เริ่มจะเน่า (มักใช้แก่เนื้อปลา) เช่น ปลาช่อนตัวนี้ลุ่มเนื้อ. |
ลูกครอก | น. ลูกปลาจำพวกปลาช่อนที่ตามแม่เป็นฝูง ๆ, ลูกชักครอก ก็ว่า |
ลูกชักครอก | น. ลูกปลาจำพวกปลาช่อนที่ตามแม่เป็นฝูง ๆ, ลูกครอก ก็ว่า. |
หลิม ๒ | (หฺลิม) น. ปลาช่อน. <i>(ดู ช่อน)</i>. |
หวอด | น. ฟองนํ้าที่ปลาบางชนิดมีปลากัด ปลาช่อนเป็นต้น พ่นไว้สำหรับเก็บไข่. |
หาง | คำสุภาพเรียก ปลาช่อน ว่า ปลาหาง |
หาง | ลักษณนามเรียกปลาช่อนตากแห้ง เช่น ปลาช่อนหางหนึ่ง ปลาช่อน ๒ หาง |
หางปลา | น. ชื่อพัดชนิดหนึ่งที่ปิดด้วยกระดาษเป็นต้นลงบนโครงพัดรูปคล้ายหางปลาช่อนที่แผ่ออก เรียกว่า พัดหางปลา |