| ใจไม่ดี | ว. ใจเสียเพราะกลัวหรือวิตกกังวล. |
| ใจไม้ไส้ระกำ | ว. เพิกเฉยดูดาย, ไม่มีเมตตากรุณาและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ใคร. |
| เพ็จไม้ | น. ไม้ไผ่ลำเล็กกว่าลำอื่น ๆ เนื้อเหนียวแข็ง. |
| หายใจไม่ทั่วท้อง | ก. ไม่สบายใจเพราะเป็นกังวล เช่น เขาหายใจไม่ทั่วท้องขณะต้องเสี่ยงขับรถไปบนสะพานชำรุด. |
| กระดาก ๑ | ก. รู้สึกขวยเขิน, วางหน้าไม่สนิท, ตะขิดตะขวงใจไม่กล้าพูดหรือไม่กล้าทำเพราะเกรงจะได้รับความอับอาย. |
| กระแสสังคม | น. ความคิดเห็นของคนส่วนใหญ่ในสังคมที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินการเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เช่น กระแสสังคมกดดันให้ตำรวจไม่ดำเนินคดีกับเด็กที่ผิดกฎหมาย. |
| กระอักกระอ่วน | ว. ป่วน, พิพักพิพ่วน, ลังเลใจ, ตกลงใจไม่ได้, อักอ่วน ก็ว่า. |
| กุมารา | น. กุมาร, เด็กชาย, เช่น เมื่อนั้น พระไชยเชษฐ์ความแสนเสนหา พยายามตามปลอบกุมารา อนิจจาปลื้มใจไม่ดูดี (ไชยเชษฐ์). |
| ครืดคราด ๑ | ว. เสียงดังเช่นนั้นอย่างเสียงหายใจไม่สะดวก. |
| คอตีบ | น. ชื่อโรคติดต่ออันตรายชนิดหนึ่ง เกิดจากเชื้อแบคทีเรียชนิด Corynebacterium diphtheriae อาจทำให้ทางเดินอากาศหายใจอุดตัน เป็นเหตุให้หายใจไม่สะดวก อาจถึงแก่ชีวิตได้ มักเกิดแก่เด็กเล็ก. |
| จับปลาสองมือ | ก. หมายจะเอาให้ได้ทั้ง ๒ อย่าง, เสี่ยงทำการ ๒ อย่างพร้อม ๆ กัน ซึ่งอาจไม่สำเร็จทั้ง ๒ อย่าง. |
| จับหืด | ก. อาการที่คนกำลังหอบหายใจไม่ทันเนื่องจากหืดกำเริบ. |
| ใจขุ่น | ว. มีใจไม่ผ่องใส. |
| ใจปลาซิว | ว. มีใจไม่อดทน. |
| ใจร้อน | ว. มีใจไม่หนักแน่น ฉุนเฉียวง่าย |
| ใจเสีย | ว. มีใจไม่ดีเพราะกลัวหรือวิตกกังวล, หมดกำลังใจ. |
| ใจหายใจคว่ำ | ว. ใจไม่อยู่กับเนื้อกับตัว. |
| ใจเหี่ยวแห้ง | ว. มีใจไม่สดชื่น. |
| ชั้นฉาย | น. ชื่อหน่วยในมาตราวัดเวลาในสมัยโบราณ วัดโดยอาศัยการวัดเงาของตัวคนที่เกิดจากแสงแดดด้วยระยะความยาวของฝ่าเท้าของบุคคลนั้น ตอนเช้าหรือเย็นเงาจะทอดยาว และตอนเที่ยงเงาจะสั้นที่สุดหรืออาจไม่มีเลย เงาจะเปลี่ยนสั้นยาวได้จากเดือนหนึ่งไปสู่อีกเดือนหนึ่ง, เงายาว ๑ ฝ่าเท้า เรียกว่า ๑ ชั้นฉาย สามารถเทียบเวลาได้ ถ้าเป็นตอนเช้าเท่ากับ ๑๑.๔๕ นาฬิกา ถ้าเป็นตอนบ่ายเท่ากับ ๑๒.๑๕ นาฬิกา เช่น ปีขาลวันอังคารเดือนห้า ตกฟากเวลาสามชั้นฉาย (ขุนช้างขุนแผน). |
| ตัดใจ | ก. ห้ามใจไม่ให้คิดในเหตุที่เกิดขึ้น. |
| ตันอกตันใจ | ก. อึดอัดใจ, ตัดสินใจไม่ถูก. |
| เต็มใจ | ก. มีนํ้าใจไม่บกพร่อง, มีใจสมัครด้วยยินดี, ไม่มีข้ออิดเอื้อนหรือขัดแย้ง. |
| ถ่อ ๑ | โดยปริยายหมายความว่า ไปหรือมาด้วยความลำบาก เช่น อุตส่าห์ถ่อมาถึงที่ ยังหาซื้อของที่ถูกใจไม่ได้. |
| ถอดใจ | ก. หมดกำลังใจไม่สู้ต่อไป. |
| ทรัพย-, ทรัพย์ | โดยปริยายหมายถึงสิ่งที่ถือว่ามีค่า อาจไม่มีรูปร่างก็ได้ เช่น มีปัญญาเป็นทรัพย์ อริยทรัพย์. |
| นักกีฬา | โดยปริยายหมายความว่า ผู้มีนํ้าใจไม่เอาเปรียบผู้อื่น. |
| น้ำตาลใกล้มดใครจะอดได้ | น. ชายหญิงที่ใกล้ชิดกันมากย่อมห้ามใจไม่ให้รักกันได้ยาก. |
| แน่นหน้าอก | ว. มีอาการจุกเสียดบริเวณทรวงอกทำให้หายใจไม่สะดวก. |
| บัวไม่ช้ำ น้ำไม่ขุ่น | ก. รู้จักผ่อนปรนเข้าหากัน มิให้กระทบกระเทือนใจกัน, รู้จักถนอมนํ้าใจไม่ให้ขุ่นเคืองกัน, บัวไม่ให้ชํ้า นํ้าไม่ให้ขุ่น ก็ว่า. |
| ปอดลอย | ก. ใจไม่สู้ดีชักจะหวาด ๆ, ใช้ว่า ปอด ก็มี. |
| ปากว่าตาขยิบ | ว. ปากกับใจไม่ตรงกัน. |
| เป็นทุกข์, เป็นทุกข์เป็นร้อน | ก. วิตกกังวล, เดือดเนื้อร้อนใจไม่เป็นสุข. |
| ผิดน้ำ | อาการที่ปลาหายใจไม่สะดวกเมื่อปล่อยลงไปในแหล่งน้ำที่แปลกไป ในคำว่า ปลาผิดน้ำ. |
| ไม่ได้สิบ | ก. งงจนคิดอะไรไม่ออกหรือทำอะไรไม่ถูก เช่น ท้าวสามนต์เสียใจไม่ได้สิบ (สังข์ทอง). |
| รักพี่เสียดายน้อง | ก. ลังเลใจ, ตัดสินใจไม่ถูกว่าจะเลือกอย่างไหนดี. |
| รัดเข็มขัด | ก. ประหยัด เช่น ในภาวะที่เศรษฐกิจไม่ดี ประชาชนต้องรัดเข็มขัด. |
| ลังเล | ก. ไม่แน่ใจ, ยังตัดสินใจไม่ได้, เช่น ลังเลใจไม่รู้ว่าจะไปดีหรือไม่ไปดี. |
| ว่อกแว่ก | ว. อาการที่จิตใจไม่จดจ่อแน่วแน่อยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น เวลาฟังครูสอนมีสิ่งรบกวนทำให้จิตใจว่อกแว่ก. |
| สองจิตสองใจ | ว. ลังเล, ตัดสินใจไม่ได้, เช่น จะไปเชียงใหม่ดีหรือไม่ไปดี ยังสองจิตสองใจอยู่. |
| สองใจ | ว. มีจิตใจไม่แน่นอนในเรื่องชู้สาว (มักใช้แก่ผู้หญิง). |
| เสถียรภาพ | (สะเถียนระ-) น. ความมั่นคง, ความคงตัว, ความไม่เปลี่ยนแปลง, เช่น เสถียรภาพทางการเมือง เศรษฐกิจไม่ดีรัฐบาลก็ไม่มีเสถียรภาพ. |
| เสลดหางวัว | น. เมือกข้นเหนียวที่ตีขึ้นมาจุกที่คอและปิดหลอดลม ทำให้หายใจไม่ออก, เสลดหางงัว ก็เรียก. |
| หงอยเหงา | (หฺงอยเหฺงา) ว. เปลี่ยวใจไม่กระปรี้กระเปร่า, เหงาหงอย ก็ว่า. |
| หมองใจ | ก. ขุ่นใจ, มีใจไม่ผ่องใส |
| หลงผิด | ก. สำคัญผิด, เข้าใจไม่ถูกต้อง |
| หอบหืด | ก. อาการหายใจไม่สะดวก มีเสียงหวีดหวือ เนื่องจากหลอดลมหดเกร็ง มักเกิดในผู้ป่วยโรคหืด. |
| หักใจ | ก. ตัดใจไม่คิดในเหตุที่เกิดขึ้น, มักใช้กับเหตุการณ์ที่ทำให้เสียใจหรือสูญเสียเป็นต้น. |
| หันรีหันขวาง | ก. อาการที่หันเหไปมา เก้ ๆ กัง ๆ ตัดสินใจไม่ถูกว่าจะทำอย่างใด. |
| หัวหกก้นขวิด | ว. อาการที่ซนเล่นไปตามความพอใจไม่ต้องเกรงใจใคร เช่น เด็กพวกนี้ไปหัวหกก้นขวิดที่ไหนมา, อาการที่เที่ยวไปตามความพอใจไม่อยู่ติดบ้าน เช่น พาเที่ยวหัวหกก้นขวิด. |
| หืด | น. ชื่อโรคหลอดลมอักเสบเรื้อรังชนิดหนึ่ง เกิดจากหลอดลมตอบสนองต่อสิ่งเร้าอย่างเฉียบพลันและรุนแรงกว่าที่เกิดขึ้นในคนทั่วไป ทำให้หลอดลมตีบแคบลงจนเกิดอาการหายใจไม่สะดวก, หืดหลอดลม ก็เรียก. |
