| นางพญา | (n) queen, See also: monarch, crown, empress, Syn. ราชินี, นางท้าว, Ant. พญา, Example: เมียเขาสวยสง่ายังกับเป็นนางพญาผู้น่าเกรงขาม, Count Unit: องค์, Thai Definition: นางผู้เป็นใหญ่ |
| พญานาค | (n) King of Nagas, See also: serpent, great Naga, Syn. นาคราช, นาคี, นาคินทร์, นาคา, นาค, นาเคนทร์, Example: คำว่า นาค มีตำนานว่าพญานาคแปลงเป็นมนุษย์มาบวช แต่เวลาหลับจะกลายเป็นนาคตามเดิม, Count Unit: ตน, Thai Definition: พญางูใหญ่ |
| พญาไร้ใบ | (n) Sarcostemma acidum Voigt, See also: leafless medicinal tree, Syn. ต้นพญาไร้ใบ, Example: ตอนนี้ พญาไร้ใบกำลังเป็นที่ต้องการของนักเล่นต้นไม้, Count Unit: ต้น, Thai Definition: ชื่อไม้ต้นชนิด Euphorbia tirucalli Linn. ในวงศ์ Euphorbiaceae ใบเล็กมากและมักทิ้งใบ ยางมีพิษ ใช้ทำยาได้ |
| ไก่ฟ้าพญาลอ | ดู พญาลอ. |
| ท้าวพญา, ท้าวพระยา | น. กษัตริย์. |
| ทิพญาณ, ทิพพญาณ | ดู ทิพพยาน. |
| นางพญา | น. พระราชินี, นางผู้เป็นใหญ่. |
| พญา | (พะยา) น. เจ้าแผ่นดิน เช่น พญาลิไทย |
| พญา | ผู้เป็นใหญ่, ผู้เป็นหัวหน้า, (มักใช้นำหน้านามอื่น) เช่น พญานาค พญาหงส์. |
| พญาเดิน | น. ชื่อเพลงไทยประเภทเพลงหน้าพาทย์ ใช้บรรเลงประกอบการเดินของตัวละครผู้สูงศักดิ์. |
| พญาไทย | น. ชื่อพระราชาคณะผู้ใหญ่. |
| พญาแปร | น. ชื่อเพลงไทยสำเนียงมอญ อัตรา ๒ ชั้น. |
| พญาพยาต | น. พญาปราชญ์, จอมปราชญ์. |
| พญาโศก | น. ชื่อเพลงไทยทำนองโศก, อัตรา ๒ ชั้น หน้าทับปรบไก่ |
| พญาโศก | ชื่อเพลงไทยประเภทเพลงเถา. |
| พญากาสัก | ดู กาสัก ๒. |
| พญาขามป้อม, พญามะขามป้อม | น. ชื่อไม้ต้นพวกเมล็ดเปลือยชนิด Cephalotaxus griffithii Hook.f. ในวงศ์ Cephalotaxaceae, มะขามป้อมดง ก็เรียก. |
| พญาขามป้อม, พญามะขามป้อม | ชื่อไม้ต้นพวกเมล็ดเปลือยชนิด Dacryarpus imbricatus (Blume) de Laub. ในวงศ์ Podocarpaceae. |
| พญาฉัททันต์ | น. ชื่อกล้วยไม้อิงอาศัยชนิด Vandopsis gigantea (Lindl.) Pfitzer ในวงศ์ Orchidaceae ดอกสีเหลืองประนํ้าตาล. |
| พญาช้างเผือก | ดู กำลังช้างเผือก. |
| พญาณ | (พะยาน) น. พยาน. |
| พญาดาบหัก | ดู ราชดัด. |
| พญาปากกว้าง | น. ชื่อนกขนาดเล็กหลายชนิด ในวงศ์ Eurylaimidae ปากใหญ่รูปสามเหลี่ยม อ้าปากได้กว้าง สีของปากฉูดฉาด สะท้อนแสง หัวโต ลำตัวอ้วนป้อม อาศัยอยู่ในป่าทึบ ทำรังด้วยใบไม้และใยแมงมุมเป็นรูปกระเปาะแขวนตามกิ่งไม้ใกล้แหล่งน้ำ กินแมลง สัตว์ขนาดเล็ก และผลไม้ เช่น พญาปากกว้างสีดำ [ Corydon sumatranus (Raffles) ] พญาปากกว้างท้องแดง [ Cymbirhynchus macrorhynchos (Gmelin) ] พญาปากกว้างหางยาว [ Psarisomus dalhousiae (Jameson) ]. |
| พญาไฟ | น. ชื่อนกขนาดเล็กหลายชนิด ในวงศ์ Campephagidae มีเสียงร้องไพเราะและสีสันสวยงาม ตัวผู้สีแดง ตัวเมียสีเหลือง ทำรังด้วยใบไม้และใยแมงมุมเป็นรูปถ้วยขนาดเล็กตามกิ่งไม้ อยู่รวมกันเป็นฝูงตามยอดไม้ กินแมลง เช่น พญาไฟสีกุหลาบ [ Pericrocotus roseus (Vieilld) ] พญาไฟใหญ่ [ P. flammeus (Forster) ] พญาไฟสีเทา [ P. divaricatus (Raffles) ]. |
| พญามือเหล็ก | น. ชื่อไม้พุ่มหรือไม้ต้น ๒ ชนิดในสกุล Strychnos วงศ์ Strychnaceae คือ ชนิด S. ignatii Berg และชนิด S. lucida R.Br. เมล็ดมีพิษ ใช้ทำยาได้, พญามูลเหล็ก ก็เรียก. |
| พญามุตติ | น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Grangea maderaspatana (L.) Poir. ในวงศ์ Compositae ใช้ทำยาได้. |
| พญามูมิน | น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Crotalaria calycinaSchrank ในวงศ์ Leguminosae. |
| พญามูลเหล็ก | ดู พญามือเหล็ก. |
| พญาไม้ | น. ชื่อไม้ต้นพวกเมล็ดเปลือย ชนิด Nageia wallichiana (C. Presl) Kuntze ในวงศ์ Podocarpaceae. |
| พญายา | ดู กระแจะ ๒. |
| พญารากดำ | น. ชื่อไม้ต้นชนิด Diospyros variegataKurz ในวงศ์ Ebenaceae ใช้ทำยาได้, ดำดง หรือ ฝีหมอบ ก็เรียก. |
| พญารากเดียว | ดู ไม้เท้ายายม่อม. |
| พญาไร้ใบ | น. ชื่อไม้ต้นชนิด Euphorbia tirucalliL. ในวงศ์ Euphorbiaceae ใบเล็กมาก และมักทิ้งใบ ยางมีพิษ ใช้ทำยาได้. |
| พญาไร้ใบ | ชื่อกล้วยไม้หลายชนิดในสกุล Chiloschista วงศ์ Orchidaceae. |
| พญาไร้ใบ | ดู เถาหัวด้วน. |
| พญาลอ | น. ชื่อนกขนาดใหญ่ชนิด Lophura diardi (Bonaparte) ในวงศ์ Phasianidae ตัวผู้สีเทา ตะโพกสีแดงสด ขนหางยาวสีดำเหลือบเขียว ตัวเมียสีนํ้าตาล มีลายขวางสีดำ ทำรังเป็นแอ่งตามพุ่มไม้หรือโพรงไม้ติดดิน คุ้ยเขี่ยหากินตามพื้นดิน พบตามป่าทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันออก เป็นไก่ฟ้าที่รู้จักกันดีในประเทศไทย มีชื่อสามัญว่า Siamese Fireback หรือ Siamese Fireback Pheasant, ไก่ฟ้าพญาลอ ก็เรียก. |
| พญาสัตบรรณ | ดู ตีนเป็ด. |
| กบินทร์ | (กะ-) น. พญาลิง, กเบนทร์ ก็ว่า. |
| กระแจะ ๒ | น. ชื่อไม้ต้นขนาดเล็กชนิด Naringi crenulata (Roxb.) Nicolson ในวงศ์ Rutaceae ขึ้นในป่าเบญจพรรณ ต้นและกิ่งมีหนามเปลือกขรุขระสีเทา ดอกเล็กสีขาวเป็นช่อสั้น ยาวประมาณ ๒ เซนติเมตร กลิ่นหอมอ่อน ท่อนไม้ฝนกับนํ้าใช้เป็นเครื่องประทิ่นผิว รากใช้ทำยา, กะแจะ ขะแจะ ตุมตัง หรือ พญายา ก็เรียก. |
| กระตรกกระตรำ | ก. ตรากตรำ เช่น หาเลี้ยงและโดยสฤษฎิตน กระตรกกระตรำก็นำพา (กล่อมพญาช้าง). |
| กระรอก | น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในวงศ์ Sciuridae มีฟันแทะ ส่วนใหญ่ตาโตและใบหูใหญ่ หางยาวเป็นพวง กินผลไม้ มีหลายสกุลและหลายชนิด เช่น กระรอกหลากสี [ Callosciurus finlaysoni (Horsfield) ] พญากระรอกดำ [ Ratufa bicolor (Sparrman) ] . |
| กรินทร์ | น. พญาช้าง, ช้างที่ควรยกย่อง, เช่น เบื้องนั้นบรรลุผู้เผือกกรินทร์ หนึ่งฤๅ (ลิลิตพยุหยาตรา), ใช้ว่า กเรนทร์ ก็มี. |
| กเรนทร, กเรนทร์ | น. พญาช้าง, ช้างที่ควรยกย่อง, เช่น พลคชคณหาญหัก กเรนทรปรปักษ์ ปราบประลัย (สมุทรโฆษ). |
| กาสัก ๒ | น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Leea macrophylla Roxb. ex Hornem. ในวงศ์ Leeaceae ใบใหญ่ ใช้ทำยาได้, พญากาสัก เสือนั่งร่ม หรือ ตาลปัตรฤๅษี ก็เรียก. |
| กำเนียจ | เขียนเป็น กำนยจ ก็มี เช่น อนนว่าพระโพธิสัตว์ก็ใส่กลกล่าว กำนยจกยจแก่นางพญาด่งงนี้ (ม. คำหลวง กุมาร). |
| กำลังช้างเผือก | น. ชื่อพรรณไม้ ๒ ชนิดย่อยของชนิด Hiptage bengalensis (L.) Kurz ในวงศ์ Malpighiaceae ขึ้นตามป่าเบญจพรรณทั่วไป ใบเดี่ยว ค่อนข้างกลมมน ขอบหยักตื้น ๆ ออกตรงข้ามกัน ดอกสีขาวอมชมพู ชนิดย่อยแรก H. bengalensis (L.) Kurz subsp. bengalensisเป็นไม้เถาเนื้อแข็ง, โนรา ก็เรียก, และชนิดย่อยที่ ๒ H. bengalensis (L.) Kurz subsp. candicans (Hook. f.) Sirirugsa เป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก, พญาช้างเผือก ก็เรียก. |
| ไก่ฟ้า | น. ชื่อนกขนาดกลางหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Phasianidae ตัวขนาดไล่เลี่ยกับไก่บ้าน ปากสั้นแข็งแรง ปลายแหลมโค้งเล็กน้อย ตัวผู้ส่วนใหญ่ที่หน้ามีแผ่นหนังสีสดใสคล้ายหน้ากาก เกือบทุกชนิดมีหงอนเป็นพู่ขน คอยาว ลำตัวป้อม มีหลายสี ขาแข็งแรง หางยาวโดยเฉพาะตัวผู้มีหางกะลวยสวยงามเป็นพิเศษและสีสันสวยงามกว่าตัวเมีย กินแมลง สัตว์เล็ก ๆ ผลไม้สุก และเมล็ดพืช เช่น ไก่ฟ้าหลังขาว [ Lophura nycthemera (Linn.) ] พญาลอหรือไก่ฟ้าพญาลอ ( L. diardi (Bonaparte)) ไก่ฟ้าหางลายขวาง [ Syrmaticus humiae (Hume) ] . |
| คชินทร์, คเชนทร์ | น. พญาช้าง. |
| ครุฑ | (คฺรุด) น. พญานกในเทพนิยาย เป็นพาหนะของพระนารายณ์, ใช้เป็นตราแผ่นดินและเครื่องหมายทางราชการ. |
| เงือกหงอน | น. พญานาค เช่น ทรงวัวเผือกเงือกหงอนสังวรสังวาล (รำพันพิลาป). |
| ดง ๑ | น. ป่าลึกที่มีต้นไม้ใหญ่ขึ้นหนาแน่น เช่น ดงพญาเย็น, ที่ซึ่งมีต้นไม้อย่างใดอย่างหนึ่งขึ้นหนาแน่น เช่น ดงกล้วย, โดยปริยายเรียกย่านที่มีคนหรือสัตว์ประเภทเดียวกันรวมอยู่ด้วยกันมาก ๆ (มักใช้แก่คนไม่ดีหรือสัตว์ที่ดุร้าย) เช่น ดงผู้ร้าย ดงเสือ. |
| ดำดง | ดู พญารากดำ. |
| ติงทุเลา | ก. ถ่วงเวลา, แย้งขอให้ระงับไว้ก่อน, เช่น แลอั้นคำค้านเสียมิได้ถามพญาณ แลอั้นคำท้วงติงทุเลาเสีย (สามดวง พระธรรมนูน), ครั้นว่าพี่มีคำติงทุเลา ช่างกระไรไม่เอาสักอย่าง (รามเกียรติ์ ร. ๒). |
| พญานาค | [Bangfai Phayānāk] (n, prop) EN: Naga Fireball |
| ไก่ฟ้าพญาลอ | [kaifā phayālø] (n, exp) EN: Siamese Fireback FR: Faisan prélat [ m ] |
| เขตพญาไท | [Khēt Phayā Thai] (n, prop) EN: Phayathai district |
| นางพญา | [nāng-phayā] (n) EN: queen FR: reine [ f ] |
| นกขี้เถ้าและนกพญาไฟ | [nok khīthao lae nok phayāfai] (n) EN: Campephagidae |
| นกพญาไฟ | [nok phayāfai] (n) EN: minivet |
| นกพญาไฟคอเทา | [nok phayāfai khø thao] (n, exp) EN: Grey-chinned Minivet FR: Minivet mandarin [ m ] ; Minivet montagnard [ m ] ; Minivet à gorge grise [ m ] |
| นกพญาไฟเล็ก | [nok phayāfai lek] (n, exp) EN: Small Minivet FR: Minivet oranor [ m ] ; Petit Minivet [ m ] |
| นกพญาไฟเล็กคอดำ | [nok phayāfai lek khø dam] (n, exp) EN: Fiery Minivet FR: Minivet flamboyant [ m ] |
| นกพญาไฟแม่สะเรียง | [nok phayāfai maē sarīeng] (n, exp) EN: Short-billed Minivet FR: Minivet à bec court [ m ] |
| นกพญาไฟพันธุ์เหนือ | [nok phayāfai phan neūa] (n, exp) EN: Long-tailed Minivet FR: Minivet rouge [ m ] ; Minivet à longue queue [ m ] |
| นกพญาไฟสีกุหลาบ | [nok phayāfai sī kulāp] (n, exp) EN: Rosy Minivet FR: Minivet rosé [ m ] ; Minivet migrateur [ m ] |
| นกพญาไฟสีเทา | [nok phayāfai sī thao] (n, exp) EN: Ashy Minivet FR: Minivet cendré [ m ] |
| นกพญาไฟตะโพกสีน้ำตาล | [nok phayāfai taphōk sī nāmtān] (n, exp) EN: Brown-rumped Minivet ; Swinhoe's Minivet FR: Minivet de Swinhoe [ m ] ; Minivet à croupion brun [ m ] |
| นกพญาไฟใหญ่ | [nok phayāfai yai] (n, exp) EN: Scarlet Minivet FR: Grand Minivet [ m ] ; Minivet flammé [ m ] |
| นกพญาปากกว้าง | [nok phayā pāk kwāng] (n) EN: broadbill |
| นกพญาปากกว้าง | [nok phayā pāk kwāng] (n, exp) EN: Eurylaimidae |
| นกพญาปากกว้างหางยาว | [nok phayā pāk kwāng hāng yāo] (n, exp) EN: Long-tailed Broadbill FR: Eurylaime psittacin [ m ] |
| นกพญาปากกว้างลายเหลือง | [nok phayā pāk kwāng lāi leūang] (n, exp) EN: Banded Broadbill FR: Eurylaime de Horsfield [ m ] ; Eurylaime à tête brune [ m ] ; Eurylaime de Java [ m ] ; Eurylaime pourpré [ m ] |
| นกพญาปากกว้างเล็ก | [nok phayā pāk kwāng lek] (n, exp) EN: Black-and-Yellow Broadbill FR: Eurylaime à capuchon [ m ] ; Eurylaime à collier [ m ] |
| นกพญาปากกว้างอกสีเงิน | [nok phayā pāk kwāng ok sī ngoen] (n, exp) EN: Silver-breasted Broadbill FR: Eurylaime de Gould [ m ] ; Eurylaime argenté [ m ] |
| นกพญาปากกว้างสีดำ | [nok phayā pāk kwāng sī dam] (n, exp) EN: Dusky Broadbill FR: Eurylaime corydon [ m ] ; Eurylaime sombre [ m ] |
| นกพญาปากกว้างท้องแดง | [nok phayā pāk kwāng thøng daēng] (n, exp) EN: Back-and-Red Broadbill FR: Eurylaime rouge et noir [ m ] |
| พญา | [phayā] (n) EN: king ; potentat FR: roi [ m ] ; souverain [ m ] ; potentat [ m ] |
| พญากระรอกบินหูแดง | [phayā krarøk bin hū daēng] (n, exp) EN: Red Giant Flying Squirrel |
| พญากระรอกบินหูดำ | [phayā krarøk bin hū dam] (n, exp) EN: Lesser Giant Flying Squirrel |
| พญากระรอกบินหูดำหางสีเข้ม | [phayā krarøk bin hū dam hāng sī khem] (n, exp) EN: Indian Giant Flying Squirrel |
| พญากระรอกบินสีดำ | [phayā krarøk bin sī dam] (n, exp) EN: Large Black Flying Squirrel |
| พญากระรอกดำใหญ่ | [phayā krarøk dam yai] (n, exp) EN: Black Giant Squirrel |
| พญากระรอกสีครีม | [phayā krarøk sī khrīm] (n, exp) EN: Cream-coloured Giant Squirrel |
| พญานาค | [phayānāk] (n) EN: King of Nagas ; serpent ; great Naga FR: serpent [ m ] |
| พญาแร้ง | [phayāraēng] (n, exp) EN: Red-headed Vulture FR: Vautour royal [ m ] ; Vautour de Pendickéry [ m ] ; Vautour chauve [ m ] ; Vautour de Pondichéry [ m ] |
| พญาไท | [Phayāthai] (n, prop) EN: Phyathai ; Phya Thai FR: Phyathai |
| โรงพยาบาลพญาไท | [Rōngphayābān Phayāthai] (tm) EN: Phyathai Hospital FR: hôpital Phyathai [ m ] |
| hades | (เฮ'เดซ) n. นรก, พญายม, พลูโต (pluto) . -Hadean adj., Syn. underworld |
| queen | (ควีน) n. ราชินี, มเหสีของกษัตริย์, กษัตรี, เทพธิดา, เทพี, นางงาม, สิ่งที่เลิศที่สุด, ไพ่ควีน (Q) , ตัวหมากรุกฝรั่งที่มีอำนาจมากที่สุด, นางพญามด (ปลวก, ผึ้ง, ตัวต่อ, แตน) , ชายรักร่วมเพศ vi. ปกครองอย่างราชิน vt. ทำให้เป็นราชินี, ทำให้เป็นตัวหมากรุกQueen. |
| queen bee | n. นางพญาผึ้ง |
| reaper | (รี'เพอะ) n. เครื่องเก็บเกี่ยวข้าว, ผู้เก็บเกี่ยว, ผู้รับผลตอบแทน, , See also: the Reaper, the Grim Reaper n. พญามัจจุราชที่ถือมีดโค้งตัดหญ้า, ความตาย |
| satan | (เซ'เทิน) n. ซาตาน, หัวหน้าภูติผี, พญายม, Syn. Beelzebub |
| serpent | (เซอ'เพินทฺ) n. งู (โดยเฉพาะงูใหญ่และงูพิษ) , คนที่ร้ายกาจ, ซาตาน, พญามาร |