| กรวยบ้าน | ดู กรวย ๒ (๑). |
| กระทุงหมาบ้า | น. ชื่อไม้เถาชนิด Dregea volubilis (L. f.) Benth. ex Hook. f. ในวงศ์ Asclepiadaceae มียางขาวเป็นพิษ ใบมนหรือรูปไข่ ปลายแหลม โคนใบเว้าหรือป้าน ออกเป็นคู่ตรงข้ามกันตามลำต้น ดอกสีเขียวอ่อนเป็นพวงกลม ใช้ทำยา, ฮ้วนหมู ก็เรียก. |
| กระบา, กระบ่า, กระบ้า | ดู ตบยุง. |
| กระบุ่มกระบ่าม | ว. บุ่ม ๆ บ่าม ๆ, ซุ่มซ่าม. |
| กลับบ้านเก่า | ก. ตาย เช่น เมื่ออาทิตย์ที่แล้วเขายังมาทำบุญที่วัด วันนี้กลับบ้านเก่าไปเสียแล้ว. |
| กลางบ้าน | ว. ใช้เรียกยาเกร็ดที่ชาวบ้านเชื่อถือกันเอง ว่า ยากลางบ้าน. |
| กองทุนหมู่บ้าน | น. กองทุนที่จัดตั้งขึ้นในแต่ละหมู่บ้านตามกฎหมายว่าด้วยกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ เพื่อเป็นแหล่งเงินทุนหมุนเวียนสำหรับประชาชนในหมู่บ้าน กองทุนดังกล่าวถ้าจัดตั้งขึ้นในเขตชุมชนเมือง เรียกว่า กองทุนชุมชนเมือง. |
| การบ้าน | น. งานที่ครูกำหนดให้นักเรียนไปทำที่บ้าน, งานที่เกี่ยวกับบ้าน, มักใช้เข้าคู่กับคำอื่น เช่น การบ้านการเมือง การบ้านการเรือน. |
| การบ้านการเมือง | น. กิจการบ้านเมืองทั่ว ๆ ไป. |
| การบ้านการเรือน | ดู การเรือน. |
| กินบ้านกินเมือง | ก. ตื่นสายมาก ในความว่า นอนกินบ้านกินเมือง |
| กินบ้านกินเมือง | ฉ้อราษฎร์บังหลวง. |
| กินบ้านผ่านเมือง | ก. ครองเมือง. |
| แก่บ้าน | น. ผู้ใหญ่บ้าน, นายบ้าน. |
| ไก่บ้าน | น. ชื่อไก่ชนิด Gallus gallus (Linn.) ในวงศ์ Phasianidae เป็นไก่ที่มีสายพันธุ์มาจากไก่ป่า แตกต่างจากไก่ป่าที่ขนลำตัวมีสีต่าง ๆ กัน เช่น สีดำ ขาว น้ำตาลอมแดง มีแข้งสีแตกต่างกัน เช่น สีเหลือง ขาว โดยที่ไก่ป่ามีสีเทาเข้ม เนื่องจากการคัดและผสมพันธุ์ทำให้มีสายพันธุ์แตกต่างกันมาก เลี้ยงไว้เพื่อเป็นอาหาร. |
| ขวัญบ่า | ก. ขวัญไหลไปจากตัว. |
| ข้านอกเจ้าบ่าวนอกนาย | น. ผู้ที่กระทำหรือประพฤตินอกเหนือคำสั่งหรือแบบอย่างขนบธรรมเนียมที่ถือปฏิบัติกันมา. |
| ขายบ้านขายเมือง | ก. ขายชาติ. |
| ขึ้นบ้านใหม่ | น. งานฉลองการเข้าไปอยู่บ้านหลังใหม่. |
| คติชาวบ้าน | น. เรื่องราวของชาวบ้านที่เป็นของเก่าเล่าต่อปากและประพฤติสืบ ๆ กันมาหลายชั่วอายุคนในรูปคติความเชื่อ ประเพณี นิทาน เพลง ภาษิต ปริศนาคำทาย ศิลปะ สถาปัตยกรรม การละเล่นของเด็ก เป็นต้น, วิชาที่ว่าด้วยเรื่องเหล่านั้น. |
| คบเด็กสร้างบ้าน | ก. ทำงานใหญ่ร่วมกับเด็กมักไม่เป็นผล, มักใช้เข้าคู่กับ คบหัวล้านสร้างเมือง เป็น คบเด็กสร้างบ้าน คบหัวล้านสร้างเมือง. |
| คอตั้งบ่า | ว. อาการที่แหงนหน้าขึ้นสูง ๆ. |
| คิดสมบัติบ้า | ก. คิดมั่งมีอย่างเลื่อนลอย. |
| คู่บ้านคู่เมือง | ว. ที่เป็นของประจำบ้านเมืองหรือที่มีมาพร้อมกับบ้านเมือง ถือว่าเป็นของที่มีค่ามาก เช่น พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมือง. |
| คู่บ่าวสาว | น. เจ้าบ่าวเจ้าสาว. |
| เคียงบ่าเคียงไหล่ | ว. มีฐานะเสมอกัน ทัดเทียมกัน หรืออยู่ในระดับเดียวกัน |
| เคียงบ่าเคียงไหล่ | ร่วมสุขร่วมทุกข์ หรือร่วมเป็นร่วมตายด้วยกัน เช่น รบเคียงบ่าเคียงไหล่. |
| จมเบ้า | ว. อยู่กับที่เป็นเวลานาน ๆ. |
| จ้ำเบ้า | ว. อาการที่ก้นกระแทกพื้นลุกไม่ขึ้น เช่น หกล้มจํ้าเบ้า. |
| เจ้าบ้าน | น. ผู้ซึ่งเป็นหัวหน้าซึ่งครอบครองบ้านในฐานะเป็นเจ้าของ ผู้เช่า หรือในฐานะอื่นใด. |
| เจ้าบ่าว | น. ชายผู้เข้าพิธีแต่งงานกับเจ้าสาว. |
| เฉวียงบ่า | ว. เรียกการห่มผ้าปิดทางบ่าซ้ายเปิดบ่าขวา ว่า ห่มเฉวียงบ่า. |
| ชมพูพาดบ่า | น. ท่ารำท่าหนึ่งแห่งหมอช้าง รำเมื่อนำช้างบำรูงาเสร็จครั้งแรกแล้ว. |
| ชักน้ำเข้าลึก ชักศึกเข้าบ้าน | ก. นำศัตรูเข้าบ้าน. |
| ชาวบ้าน | น. ผู้ที่อยู่ในพื้นถิ่นหนึ่ง ๆ เช่น ชาวบ้านแถบอัมพวา, ประชาชนทั่วไป เช่น ชาวบ้านอย่างเราจะไปรู้เรื่องอะไร, ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดธรรมชาติ และมีวิถีชีวิตแบบบรรพกาล, ผู้ที่มีชีวิตแบบเรียบง่าย ธรรมดา มักจะด้อยการศึกษา. |
| แช่เบ้า | ว. อาการที่นั่งอยู่กับที่เป็นเวลานาน ๆ โดยไม่ได้ทำประโยชน์อะไร. |
| ตบหัวกลางศาลา ขอขมาที่บ้าน | ก. ยอมรับผิดไม่สมกับความผิดที่ทำไว้, ใช้เพี้ยนว่า ตบหัวที่ศาลา ขอขมาที่บ้าน ก็มี. |
| ตีหัวเข้าบ้าน | ก. ฉวยโอกาสหาประโยชน์ เมื่อได้แล้วหลบหนีเข้าหาที่ปลอดภัย. |
| เต่าบ้า | ดู ด้วงน้ำมัน. |
| ถือบ้านถือเมือง | ก. ครองเมือง. |
| ทะเบียนบ้าน | น. ทะเบียนประจำบ้านแต่ละบ้านซึ่งแสดงเลขประจำบ้านและรายการของคนทั้งหมดผู้อยู่ในบ้าน. |
| ทะเลบ้า | น. ชื่อเพลงไทย อัตรา ๒ ชั้น หน้าทับสองไม้ |
| ทะเลบ้า | ชื่อเพลงไทยประเภทเพลงเถา. |
| ทำการบ้าน | ก. ทำงานหรือทำแบบฝึกหัดตามที่ครูอาจารย์สั่งให้ทำนอกเวลาเรียน. |
| เทียน ๒, เทียนบ้าน | น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Impatiens balsamina L. ในวงศ์ Balsaminaceae ลำต้นอวบน้ำ ดอกมีสีต่าง ๆ กัน เช่น ขาว ชมพู ม่วง, เทียนดอก ก็เรียก. |
| เทียมบ่าเทียมไหล่ | ว. เทียบเท่ากัน, เท่าเทียมกัน, เช่น เขาพยายามสร้างฐานะจนเทียมบ่าเทียมไหล่ญาติพี่น้อง, เทียมหน้าเทียมตา หรือ เสมอบ่าเสมอไหล่ ก็ว่า. |
| นอนกินบ้านกินเมือง | ก. นอนตื่นสายด้วยความเกียจคร้าน (ใช้เป็นคำประชด). |
| บ่า ๑ | น. ส่วนของร่างกายระหว่างคอกับหัวไหล่, โดยปริยายหมายถึงอินทรธนูหรือสิ่งอื่นที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น บ่าเสา บ่าเสื้อ. |
| บ่า ๒ | ก. อาการที่นํ้าปริมาณมากไหลมาอย่างรวดเร็ว. |
| บ้า ๑ | ว. เสียสติ, วิกลจริต, สติฟั่นเฟือน, หลงใหลหรือมัวเมาในสิ่งนั้น ๆ จนผิดปรกติ เช่น บ้ากาม บ้ายศ บ้าฟุตบอล |
| ไอ้บ้า | [aibā] (n) EN: jerk (vulg.) FR: fou [ m ] ; idiot [ m ] ; imbécile [ m ] |
| อาคารบ้านเรือน | [ākhān bānreūoen] (n, exp) EN: houses ; residence ; dwellings |
| บ่า | [bā] (n) EN: shoulder FR: épaule [ f ] |
| บ่า | [bā] (v) EN: inundate ; flow over ; overflow ; flood FR: déborder |
| บ้า | [bā] (v) EN: lose one's mind FR: perdre la raison ; perdre la tête |
| บ้า | [bā] (adj) EN: crazy ; insane ; mad FR: fou ; délirant ; dément ; insensé ; dérangé ; malade (fam.) |
| บ้า ๆ บอ ๆ | [bā-bā bø-bø] (adj) EN: crazy ; loco (vulg.) FR: fou ; cinglé (fam.) ; dingue |
| บ้าบิ่น | [bābin] (adj) EN: hasty ; reckless ; rash ; foolhardy ; audacious FR: imprudent ; casse-cou |
| บ้าบอ | [bābø] (adj) EN: crazy |
| แบบบ้าน | [baēp bān] (n, exp) FR: plan de maison [ m ] |
| แบบแปลนบ้าน | [baēp plaēn bān] (n, exp) EN: house plan FR: plan de maison [ m ] |
| บ่าย | [bāi] (n) EN: afternoon FR: après-midi |
| บ้าย | [bāi] (v) EN: smear ; daub FR: barbouiller ; souiller |
| บ๊ายบาย | [bāibāi] (x) EN: good bye ; bye bye ; bye FR: salut (fam.) ; bye (fam.) ; bye bye (fam.) |
| บ่ายโมง | [bāi mōng] (n, exp) EN: one o'clock in the afternoon ; one p.m. FR: treize heures ; une heure de l'après-midi |
| บ่ายนี้ | [bāi nī] (n, exp) FR: cet après-midi |
| บ่ายสามโมง | [bāi sām mōng] (n, exp) FR: quinze heures ; trois heures de l'après-midi |
| บ่ายสี่โมง | [bāi sī mōng] (n, exp) FR: seize heures ; quatre heures de l'après-midi |
| บ่ายสองโมง | [bāi søng mōng] (n, exp) FR: quatorze heures ; deux heures de l'après-midi |
| ใบทะเบียนบ้าน | [bai thabīen bān] (n, exp) EN: house registration |
| บ้าจี้ | [bājī] (adj) EN: ticklish ; oversensitive to tickles FR: très chatouilleux |
| บ้าคลั่ง | [bākhlang] (adj) EN: insane ; mad ; crazy ; demented ; deranged FR: déchaîné ; hors de soi ; enragé |
| บ้าโกหก | [bā kōhok] (adj) FR: mythomane |
| บ้าหลัง | [bālang] (v) FR: affoler |
| บ้าหมู | [bāmū] (n) EN: whirlwind |
| บ้าหมู | [bāmū] (n) EN: epilepsy |
| บ้าน | [bān] (n) EN: house ; home ; habitation ; dwelling place FR: maison [ f ] ; logis [ m ] ; logement [ m ] ; demeure [ f ] ; habitation [ f ] ; résidence [ f ] ; domicile [ m ] |
| บ้าน ... | [Bān ...] (n, prop) EN: village of ... (followed by name) FR: village de ... (suivi du nom) |
| บ้าน้ำลาย | [bānāmlāi] (adv) EN: talkatively |
| บ้านเช่า | [bān chao] (n, exp) EN: rented house ; house to let FR: maison à louer [ f ] ; maison en location [ f ] |
| บ้านช่อง | [bānchǿng] (n) EN: house ; home ; habitation ; residence ; housing FR: maison [ f ] ; logis [ m ] ; demeure [ f ] ; habitation [ f ] ; résidence [ f ] |
| บ้านช่องห้องหับ | [bānchǿng hǿng hap] (n, exp) EN: house |
| บ้านเดี่ยว | [bān dīo] (n, exp) EN: detached house |
| บ้านเดิม | [bān doēm] (n, exp) EN: hometown |
| บ่าง | [bāng] (n) EN: Sunda Colugo |
| บ้าง | [bāng] (x) EN: some ; any ; a bit ; somewhat ; a little FR: certain ; quelque ; un peu de |
| บ้านอิฐ | [bān it] (n, exp) EN: brick house FR: maison en briques [ f ] |
| บ้านจัดสรร | [bānjatsan] (n) EN: housing development ; housing estate FR: développement immobilier [ m ] |
| บ้านของฉัน | [bān khøng chan] (n, exp) EN: my house FR: ma maison |
| บ้านใกล้ | [bān klai] (n, exp) EN: neighbour = neighbor (Am.) |
| บ้านใกล้เรือนเคียง | [bān klai reūoen khīeng] (n, exp) EN: neighbours = neighbors (Am.) ; neighbourhood = neighborhood (Am.) FR: voisinage [ m ] ; voisins [ mpl ] |
| บ้านเกิด | [bānkoēt] (n) EN: homeland ; hometown ; native village ; birthplace ; fatherland ; motherland FR: village natal [ m ] ; lieu de naissance [ m ] ; pays natal [ m ] |
| บ้านเกิดเมืองนอน | [bānkoēt-meūangnøn] (n, exp) EN: hometown ; native town FR: ville natale [ f ] |
| บ้านเล็ก | [bān lek] (n, exp) EN: mistress's house |
| บ้านเล็กบ้านน้อย | [bān lek bān nøi] (n, exp) EN: mistress's house |
| บ้านเลขที่ | [bān lēkthī] (n, exp) EN: address FR: adresse [ f ] |
| บ้านเลขที่ ... | [bān lēkthī ...] (n, exp) FR: maison numéro ... [ f ] ; habitation n° ... [ f ] |
| บ้านเมือง | [bānmeūang] (n) EN: country ; state ; nation |
| บ้านเมือง | [Bānmeūang] (tm) EN: Banmuang FR: Banmuang |
| บ้านเมืองจะลุกเป็นไฟ | [bānmeūang ja luk pen fai] (xp) EN: the country will be in flames FR: le pays va s'enflammer |