บ่าว | (n) servant, Syn. บ่าวไพร่, คนใช้, Example: พวกเราเป็นแค่บ่าว อย่าไปยุ่งเรื่องของเจ้านายเลย, Count Unit: คน, Thai Definition: คนรับใช้ตามคำสั่งของเจ้านาย |
บ่าวสาว | (n) wedding couple, Syn. เจ้าบ่าวเจ้าสาว, คู่สมรส, คู่บ่าวสาว, Example: การดื่มน้ำผึ้งพระจันทร์เป็นระยะที่บ่าวสาวเดินทางไปพักผ่อน หลังจากเหนื่อยกับงานก่อนสมรส และในวันสมรส, Count Unit: คู่, Thai Definition: ชายหญิงที่จะเข้าพิธีสมรส |
บ่าวไพร่ | (n) servant, See also: slave, Syn. คนใช้, ข้าทาสบริการ, บ่าวไพร่, Example: ไม่ว่าจะไปไหนสุนทรภู่จะมีบ่าวไพร่คอยรับใช้อยู่ไม่ได้ขาด, Count Unit: คน, Thai Definition: คนรับใช้ตามคำสั่งของเจ้านาย |
เจ้าบ่าว | (n) groom, See also: bridegroom, Ant. เจ้าสาว, Example: พอถึงฤกษ์ส่งตัวผู้ใหญ่เจ้าสาวจะพาเจ้าสาวส่งให้แก่เจ้าบ่าว, Thai Definition: ชายผู้เข้าพิธีแต่งงานกับเจ้าสาว |
คู่บ่าวสาว | (n) wedding couple, Syn. เจ้าบ่าวเจ้าสาว, คู่สมรส, บ่าวสาว, คู่แต่งงาน, Example: การแต่งงานชั้นเดิมเป็นเรื่องของการขึ้นบ้านใหม่ของคู่บ่าวสาว, Count Unit: คู่, Thai Definition: ชายหญิงที่แต่งงานกัน |
คู่บ่าวสาว | (n) wedding couple, Syn. เจ้าบ่าวเจ้าสาว, คู่สมรส, บ่าวสาว, คู่แต่งงาน, Example: การแต่งงานชั้นเดิมเป็นเรื่องของการขึ้นบ้านใหม่ของคู่บ่าวสาว, Count Unit: คู่, Thai Definition: ชายหญิงที่แต่งงานกัน |
เพื่อนเจ้าบ่าว | (n) best man, Example: ข้าต้องรับหน้าที่เป็นเพื่อนเจ้าบ่าวให้เอ็งแน่นอนไม่ต้องห่วง, Count Unit: คน, Thai Definition: ชายที่ทำหน้าที่เป็นเพื่อนของเจ้าบ่าวในพิธีแต่งงาน |
ข้านอกเจ้าบ่าวนอกนาย | น. ผู้ที่กระทำหรือประพฤตินอกเหนือคำสั่งหรือแบบอย่างขนบธรรมเนียมที่ถือปฏิบัติกันมา. |
คู่บ่าวสาว | น. เจ้าบ่าวเจ้าสาว. |
เจ้าบ่าว | น. ชายผู้เข้าพิธีแต่งงานกับเจ้าสาว. |
บ่าว | น. คนรับใช้ |
บ่าว | ชายหนุ่ม |
บ่าว | เรียกชายผู้เข้าพิธีสมรส ว่า เจ้าบ่าว, คู่กับ หญิงผู้เข้าพิธีสมรส ซึ่งเรียกว่า เจ้าสาว. |
บ่าวไพร่ | น. คนรับใช้. |
บ่าวขุน ๑ | น. ชื่อวิธีนุ่งผ้า นุ่งห้อยชายข้างหนึ่งอย่างพระยายืนชิงช้านุ่ง. |
บ่าวขุน ๒ | น. ชื่อนกชนิดหนึ่ง เช่น บ่าวขุนกางเขนเขจร (สมุทรโฆษ). |
เพื่อนเจ้าบ่าว | น. ชายผู้ทำหน้าที่เป็นเพื่อนของเจ้าบ่าวในพิธีแต่งงาน. |
กล่อมหอ | ก. ขับร้องหรือเล่นดนตรีเพื่อให้ครึกครื้นในพิธีแต่งงานบ่าวสาวก่อนถึงฤกษ์ส่งตัวเจ้าสาว. |
กวางเขน | (กฺวาง-) น. นกกางเขน เช่น บ่าวขุนกวางเขนเขจร (สมุทรโฆษ). |
กั้นประตู | ก. เอาของมีค่าอย่างสายสร้อย เข็มขัดทอง เป็นต้น กั้นขบวนขันหมากที่บ้านเจ้าสาว โดยเจ้าบ่าวต้องจ่ายเงินเพื่อให้เป็นค่าเปิดทาง. |
ขยม | (ขะหฺยม) น. ขยุม, ข้า, บ่าว. |
ขยุม ๑ | (ขะหฺยุม) น. ขยม, ข้า, บ่าว. |
ของรับไหว้ | น. สิ่งของที่มอบให้แก่คู่บ่าวสาวเมื่อมาไหว้หลังพิธีแต่งงาน มักเป็นแก้วแหวนเงินทอง. |
ของเลื่อนเตือนขันหมาก | น. สำรับคาวหวานเนื่องในการแต่งงาน ซึ่งฝ่ายเจ้าสาวนำไปให้ฝ่ายเจ้าบ่าวเพื่อเตือนบอกให้ทราบว่าทางบ้านเจ้าสาวเตรียมพร้อมที่จะรับขันหมากได้แล้ว. |
ข้อย | น. ข้า, บ่าว, เช่น เมื่อให้สูสองราชเป็นข้อยขาดแก่พราหมณ์ (ม. คำหลวง กุมาร). |
ข้า ๑ | น. ประชาชน, ราษฎร, เช่น ไพร่ฟ้าข้าแผ่นดิน, คน, บริวาร, เช่น ข้าเก่าเต่าเลี้ยง ข้าหนีเจ้าบ่าวหนีนาย, ทาส เช่น ข้าทาส. |
โขยม | (ขะโหฺยม) น. ขยม, ข้า, บ่าว, เช่น ไว้โขยมวัดสามครัว (พงศ. โยนก). |
เจ้าสาว | น. หญิงผู้เข้าพิธีแต่งงานกับเจ้าบ่าว. |
ซัดน้ำ | ก. สาดนํ้าในพิธีแต่งงานบ่าวสาว. |
แดกดัน | ก. กล่าวกระทบกระแทกหรือประชดให้เจ็บใจ เช่น ในบทละครนอกเรื่องสังข์ทอง นางรจนาพูดแดกดันพี่สาวทั้ง ๖ ว่า ผัวพี่ไปหาปลากับบ่าวไพร่ น้อยฤๅช่างได้มาอักโข ผัวข้าหาปลาประสาโซ แต่จมูกไม่โหว่เหมือนผู้ดี, แดก ก็ว่า. |
เตก ๓, เต็ก | ก. เน้น เช่น หัวเมืองเตกสยงกล่าว แก่บ่าว (ยวนพ่าย), บังคับ, กดลง เช่น เต็กลายมือ. |
ท่าว ๒ | ว. เท่า, ราวกับ, เช่น กูเปนใหญ่บังคับ ให้เขาจับทำโพย โดยพลการเขาหลาย ผิดเชิงนายกับบ่าว ท่าวจักทอดธุระ กะว่าฝันเป็นแน่ (นิทราชาคริต). |
ทาส, ทาส- | (ทาด, ทาดสะ-) น. ผู้ที่ขายตัวลงเป็นคนรับใช้หรือที่นายเงินไถ่ค่าตัวมา เรียกว่า ทาสนํ้าเงิน, ผู้ที่เป็นลูกของทาสนํ้าเงิน เรียกว่า ทาสเรือนเบี้ย หรือ ทาสในเรือนเบี้ย, ทาสที่เอาเงินไปซื้อมา เรียกว่า ทาสสินไถ่, ผู้ที่เป็นคนเชลย เรียกว่า ทาสเชลย, ถ้าใช้คู่กันว่า ทาสทาสี ก็หมายความว่า ทาส เป็นบ่าวผู้ชาย และ ทาสี เป็นบ่าวผู้หญิง |
ทาสี | น. ทาสผู้หญิง, บ่าวผู้หญิง. |
ทิศ ๖ | น. ทิศที่เกี่ยวกับความสัมพันธ์ของบุคคล มี ทิศเบื้องหน้าหรือบูรพทิศ ได้แก่ บิดามารดากับบุตร ทิศเบื้องขวาหรือทักษิณทิศ ได้แก่ ครูอาจารย์กับศิษย์ ทิศเบื้องหลังหรือปัจฉิมทิศ ได้แก่ สามีกับภรรยา ทิศเบื้องซ้ายหรืออุตรทิศ ได้แก่ มิตร ทิศเบื้องบนหรือปุริมทิศ ได้แก่ สมณพราหมณ์กับศาสนิกชน และทิศเบื้องล่างหรือเหฏฐิมทิศ ได้แก่ นายกับบ่าวหรือผู้บังคับบัญชากับผู้ใต้บังคับบัญชา. |
น้ำสังข์ | น. นํ้าพระพุทธมนต์ที่หลั่งจากสังข์ในพิธีมงคล เช่นรดลงที่มือคู่บ่าวสาวในงานแต่งงาน หรือรดลงที่ศีรษะเด็กในงานโกนจุก. |
บ้าระบุ่น | น. นกปรอด เช่น เค้าโมงขมิ้นบ่าวขุน บ้าระบุ่นโกญจากระทาขัน (รามเกียรติ์ ร. ๑), โบราณเขียนเป็น บารบุน ก็มี เช่น จินโจ้กระจาบเวียน บารบุนและเบญจวรรณ (บุณโณวาท). |
ไบ่ ๆ | ว. อาการที่เคี้ยวสิ่งของทำปากเยื้องไปมา เช่น หยิบพานมาว่าจะกินหมาก มันผิดปากส่งไพล่ไปรูหู เคี้ยวเล่นไบ่ไบ่ได้แต่พลู เพื่อนบ่าวเขารู้หัวเราะฮา (ขุนช้างขุนแผน). |
ปราชาปัตยวิวาหะ | (ปฺราชาปัดตะยะ-) น. การสมรสวิธีหนึ่งที่บิดายกลูกสาวให้เจ้าบ่าวโดยปราศจากการเรียกร้องอย่างใดอย่างหนึ่งจากเจ้าบ่าว. |
ผ้าห้อยหอ | น. ผ้าซึ่งเจ้าบ่าวนุ่งในพิธีซัดนํ้าแต่งงานแล้วผลัดพาดไว้ที่เรือนหอ มีของมีค่าอยู่ในนั้นเพื่อเป็นรางวัลผู้เอาไปซัก. |
ผ้าไหว้ | น. ผ้าที่ฝ่ายชายนำไปให้แก่ญาติผู้ใหญ่ของฝ่ายหญิง เพื่อเป็นการเคารพในเวลาแต่งงาน, ปัจจุบันหมายถึง ผ้าที่บ่าวสาวนำไปแสดงความเคารพแก่บิดามารดาหรือญาติผู้ใหญ่ของทั้ง ๒ ฝ่าย. |
มงคลจักร | (มงคนละจัก) น. ด้ายมงคลแฝดสำหรับบ่าวสาวสวมศีรษะในพิธีรดนํ้า, มงคลแฝด ก็เรียก. |
มงคลแฝด | (มงคน-) น. ด้ายมงคลแฝดสำหรับบ่าวสาวสวมศีรษะในพิธีรดนํ้า, มงคลจักร ก็เรียก. |
รดน้ำ | ก. หลั่งนํ้าในพิธีต่าง ๆ เช่น รดน้ำบ่าวสาวในพิธีแต่งงาน รดน้ำขอพรผู้ใหญ่ในวันสงกรานต์. |
รับไหว้ | ก. ไหว้ตอบ, รับความเคารพคู่บ่าวสาวด้วยการให้ของตอบแทนและให้ศีลให้พร. |
เรียงหมอน | น. ชื่อดิถีเนื่องในพิธีส่งตัวบ่าวสาวเข้าหอ กำหนดตามวันทางจันทรคติ. |
เรือนหอ | น. เรือนซึ่งปลูกสำหรับให้คู่บ่าวสาวที่แต่งงานกันแล้วอยู่. |
วรทาน | การให้ของขวัญแก่เจ้าบ่าว. |
ส่งตัว | ก. นำตัวเจ้าสาวไปส่งให้แก่เจ้าบ่าวตามฤกษ์ เช่น ได้ฤกษ์ส่งตัว. |
สม ๑ | ว. เหมาะ, เหมาะกับ, ควรแก่, เช่น บ่าวสาวคู่นี้สมกัน เขาแต่งตัวสมฐานะ แสดงละครได้สมบทบาท เขาต่อสู้กันอย่างสมศักดิ์ศรี เด็กคนนี้แต่งตัวไม่สมวัย, รับกัน เช่น หัวแหวนสมกับเรือนแหวน |
หอ | เรือนซึ่งปลูกสำหรับให้คู่บ่าวสาวที่แต่งงานกันแล้วอยู่ เรียกว่า เรือนหอ. |
เหมาะสม | ว. พอเหมาะพอสมกัน เช่น เจ้าบ่าวเจ้าสาวคู่นี้เหมาะสมกัน |
best man | n. เพื่อนเจ้าบ่าว |
bridegroom | (ไบรด'กรุม) n. เจ้าบ่าว |
charivari | (ชะริฟวะรี) n. การทำเสียงหยอกล้อเจ้าบ่าวเจ้าสาวในวันแต่งงาน, คำหยอกล้อ, คำเย้ย |
groom | (กรูม) n. เจ้าบ่าว, คนเลี้ยงม้า, อัศวรักษ์, คนใช้ผู้ชาย. vt. แต่งตัว, ตกแต่ง, ทำให้สะอาดหมดจด, ดูแลม้า, เตรียมการ, เตรียมตัว., See also: groomer n. |
groomsman | (กรูมซ'เมิน) n., (pl. -men) เพื่อนเจ้าบ่าว |
master-slave arrangement | การจัดแบบ "นาย-บ่าว"หมายถึง การจัดอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ในลักษณะที่เรียกว่า "นาย-บ่าว" กล่าวคือให้อุปกรณ์ตัวหนึ่งเป็นนาย ควบคุมการปฏิบัติงานของอุปกรณ์อีกตัวหนึ่ง ซึ่งถือว่าเป็นบ่าว |
paranymph | (แพ'ระนิมฟ) n. เพื่อนเจ้าบ่าว, เพื่อนเจ้าวสาว |
peon | (พี'อัน, พี'ออน) n. ผู้ดูแลม้าหรือลา, คนรับใช้เพื่อถ่ายหนี้, คนงานที่ทำงานรายวัน, บ่าว, ข้ารับใช้, ทาศ, ข้าน้ำเงิน |
BEST best man | (n) เพื่อนเจ้าบ่าว |
bridegroom | (n) เจ้าบ่าว |
groom | (n) คนใช้, คนเลี้ยงม้า, เจ้าบ่าว, ข้าราชบริพาร |
groomsman | (n) เพื่อนเจ้าบ่าว |
menial | (n) บ่าว, คนรับใช้, ทาส, บริวาร |
minion | (n) บ่าว, คนรับใช้, คนรัก, สมุน, ข้าราชการผู้น้อย, ผู้แทน |
myrmidon | (n) บ่าว, ข้ารับใช้, ข้าช่วงใช้ |
scullion | (n) คนครัว, บ่าว, คนรับใช้ |
servant | (n) ข้าทาส, คนรับใช้, บริวาร, บ่าวไพร่, ลูกจ้าง |
slave | (n) บ่าว, ทาส, ขี้ข้า, ข้ารับใช้ |