| ทุเรียน | น. ชื่อไม้ต้นชนิด Durio zibethinusMurr. ในวงศ์ Bombacaceae ผลเป็นพู ๆ มีหนามแข็งเต็มทั่วลูก เนื้อมีรสหวานมัน มีหลายพันธุ์ เช่น กบ ก้านยาว กำปั่น ทองย้อย หมอนทอง. |
| ทุเรียนแขก | ดู ทุเรียนเทศ. |
| ทุเรียนเทศ | น. ชื่อไม้ต้นขนาดเล็กชนิด Annona muricata L. ในวงศ์ Annonaceae ผลมีหนามขรุขระ รสหวานอมเปรี้ยว กินได้, ทุเรียนแขก ก็เรียก. |
| กบ ๕ | น. ชื่อทุเรียนพันธุ์หนึ่ง. |
| กรีด ๓ | ระไป, ครูดไป, เช่น เอาหลังเล็บกรีดลูกทุเรียนเพื่อให้รู้ว่ากินได้หรือยัง |
| กวน ๒ | น. เรียกของกินที่ทำด้วยผลไม้เป็นต้น เคี่ยวกับนํ้าตาลแล้วคนให้เข้ากันจนข้น เช่น ขนมกวน ทุเรียนกวน สับปะรดกวน. |
| ก้านยาว | น. ชื่อทุเรียนพันธุ์หนึ่ง |
| กำปั่น ๓ | น. ชื่อทุเรียนพันธุ์หนึ่ง. |
| แกน | ว. แข็งเป็นไตอยู่ข้างใน (มักใช้แก่ผลไม้) เช่น ทุเรียนแกน มะม่วงแกน |
| ขนมเปี๊ยะ | น. ขนมทำด้วยแป้ง มีไส้ต่าง ๆ เช่น ไส้ถั่วกวน ไส้ฟักเชื่อม ไส้ทุเรียนกวน, โบราณเรียก ขนมเปีย หรือ ขนมเปียะ. (จ.) |
| ควั่น | (คฺวั่น) น. ที่ต่อขั้วผลไม้หรือดอกที่เป็นรอยรอบเช่นที่ก้านผลขนุนหรือทุเรียนเป็นต้น. |
| ฉีก | ก. ขาดแยกออกจากกันหรือทำให้ขาดหรือแยกออกจากกัน เช่น ผ้าฉีก ฉีกผ้า ฉีกทุเรียน, โดยปริยายหมายความว่า แยกสิ่งที่เป็นคู่หรือเป็นสำรับออกจากกัน เช่น ฉีกตองไพ่. |
| ชะนี ๒ | น. ชื่อทุเรียนพันธุ์หนึ่ง. |
| ทองย้อย | น. ชื่อทุเรียนพันธุ์หนึ่ง. |
| นอก | ว. พ้นออกไปจากภายในหรือร่วมใน เช่น นอกเรือน นอกประเทศ นอกกาย นอกตำแหน่ง, ต่างประเทศ เช่น ของนอก ไปนอก, เรียกเขตที่พ้นจากเมืองหลวงออกไป ว่า บ้านนอก, เรียกประเทศในทวีปยุโรปและอเมริกา ว่า เมืองนอก, เรียกผลไม้ที่เอามาจากนอกกรุงหรือเขตปริมณฑล เช่น เงาะนอก ทุเรียนนอก, คู่กับ ผลไม้ในกรุงหรือเขตปริมณฑล เช่น เงาะสวน ทุเรียนสวน. |
| เนื้อ ๑ | ส่วนที่อยู่ถัดเปลือกของผลไม้ต่าง ๆ เช่น เนื้อมะม่วง เนื้อทุเรียน |
| แบะ | ก. แบออก เช่น แบะหนังสือ, ทำให้อ้า เช่น แบะทุเรียน. |
| ปลิง ๔ | น. ขั้วผลไม้ติดต่อกับก้าน โดยมากเป็นขั้วทุเรียนที่หลุดจากกันได้, ปากปลิง ก็เรียก. |
| ปากปลิง | น. ขั้วผลไม้ติดต่อกับก้าน โดยมากเป็นขั้วทุเรียนที่หลุดจากกันได้, ปลิง ก็เรียก. |
| แปลน ๑ | (แปฺลน) น. เรียกของที่มีเนื้อหรือเปลือกหุ้มไม่รอบ เช่น ทุเรียนแปลน คือ ทุเรียนมีเนื้อหุ้มไม่รอบเม็ด. |
| แปลน ๑ | (แปฺลน) ก. ปรากฏ, โผล่, ผุด, เช่น ทุเรียนเม็ดแปลน. |
| แผล | รอยชำรุด เช่น ทุเรียนเป็นแผล เนื้อผลไม้เป็นแผล. |
| พู ๑ | น. เรียกสิ่งที่มีลักษณะนูนออกมา เช่น พูทุเรียน. |
| เพลี้ย ๑ | น. ชื่อแมลงขนาดเล็กหลายชนิดหลายวงศ์ หลายอันดับ มีปากชนิดเจาะดูด หรือชนิดเขี่ยดูด ทำลายพืชต่าง ๆ ส่วนใหญ่ไม่มีปีก พวกที่อยู่ในวงศ์ Cicadellidae มีรูปร่างคล้ายจักจั่น เรียก เพลี้ยจักจั่น เช่น ชนิด Nephotetix virescens (Distant) ทำลายข้าว, พวกที่อยู่ในวงศ์ Aphididae มีลำตัวบอบบางและอ่อนนิ่ม เรียก เพลี้ยอ่อน เช่น ชนิด Rhopalosiphum maidis (Fitch) ทำลายข้าวโพด, พวกที่อยู่ในวงศ์ Thripidae ทำลายพืชทำให้มีลักษณะเหมือนไฟไหม้ เรียก เพลี้ยไฟ, เช่น ชนิด Thrips palmiKarny ทำลายฝ้ายและดอกกล้วยไม้, พวกที่อยู่ในวงศ์ Pseudococcidae ที่สามารถผลิตสารสีขาวคล้ายแป้งออกมาหุ้มลำตัว เรียก เพลี้ยแป้ง เช่น ชนิด Planococcus minor (Maskell) ทำลายผลทุเรียน และพวกที่อยู่ในวงศ์ Diaspididae ที่ผลิตสารสีนํ้าตาลออกมาหุ้มลำตัวคล้ายฝาหอย เรียก เพลี้ยหอย เช่น ชนิด Aonidiella aurantii (Maskell) ทำลายผลส้ม. |
| แพลม | (แพฺลม) ก. แลบออกมาพอแลเห็น เช่น ทุเรียนเนื้อบางเห็นเม็ดแพลมออกมา. |
| มีดโต้ | น. มีดขนาดใหญ่ กลาง และเล็ก ใบมีดมีรูปร่างคล้ายน้ำเต้าผ่าเสี้ยว หัวโต สันหนา โคนมีดแคบ ด้ามทำด้วยไม้เป็นบ้องต่อออกไปจากตัวมีด ขนาดสั้นพอมือกำ มีดโต้ขนาดใหญ่และกลาง ใช้ฟันหรือผ่าทั่วไป ขนาดเล็กใช้กรีดหรือผ่าทุเรียนเป็นต้น, พร้าโต้ หรือ อีโต้ ก็เรียก. |
| โย ๒ | ว. เรียกทุเรียนที่มีเม็ดห่าง ๆ ว่า ทุเรียนโย. |
| ระบุ | มีออกมามาก ๆ พร้อม ๆ กัน เช่น ทุเรียนระบุ เห็ดระบุ ส่าไข้ระบุ. |
| รุม ๑ | ก. อาการที่คนหลายคนหรือสัตว์หลายตัวรวมกันเข้ามาทำอย่างใดอย่างหนึ่งแก่ผู้หนึ่งหรือสิ่งหนึ่งอย่างไม่มีระเบียบ เช่น รุมตี รุมด่า แมลงวันรุมตอมเมล็ดทุเรียน, ประดังห้อมล้อมเข้ามา เช่น กลุ้มรุม รุมกันเข้าไปซื้อของ, ประดังกันเข้ามา เช่น โดนโรครุมเสียแย่ |
| ลั่ง | ว. อวบ เช่น ทุเรียนพูลั่ง. |
| ล่า | มาช้ากว่าปรกติ เช่น ฝนล่า ทุเรียนล่า. |
| ลูกตุ้มเหล็ก | น. อาวุธที่คนจีนโบราณใช้ในการรบ, ชนิดที่มีหนามอย่างหนามทุเรียนโดยรอบ เรียกว่า ลูกตุ้มหนามทุเรียน. |
| สลากภัต | (สะหฺลากกะพัด) น. อาหารแห้งหรือผลไม้ถวายพระโดยวิธีจับฉลาก เช่น สลากภัตข้าวสาร สลากภัตทุเรียน. |
| สวน ๑ | น. บริเวณที่ปลูกต้นไม้เป็นจำนวนมาก เช่น สวนทุเรียน สวนยาง สวนกุหลาบ สวนผัก, โดยปริยายหมายถึงสถานที่ซึ่งมีลักษณะเช่นนั้นในบางกรณี เช่น สวนสัตว์ สวนงู. |
| หนัก | ที่ให้ผลช้ากว่าปรกติ เช่น ทุเรียนหนัก ข้าวหนัก. |
| หน้า | คราว เช่น เมื่อข้าวสุกแล้วก็ถึงหน้าเก็บเกี่ยว, ฤดู เช่น หน้าฝน หน้าทุเรียน |
| หมอนทอง | ชื่อทุเรียนพันธุ์หนึ่ง. |