ขวา | (ขฺวา) ว. ตรงข้ามกับ ซ้าย, ถ้าหันหน้าไปทางทิศตะวันออก ด้านทิศใต้เรียกว่า ด้านขวามือ ด้านทิศเหนือ เรียกว่า ด้านซ้ายมือ, ถ้าหันหลังไปทางต้นนํ้าหรือยอดนํ้า ด้านขวามือเรียกว่า ฝั่งขวา ด้านซ้ายมือเรียกว่า ฝั่งซ้าย, คู่กับซ้าย แต่ใหญ่กว่าหรือสำคัญกว่า เช่น มเหสีฝ่ายขวา อัครสาวกฝ่ายขวา. |
ข้างออก | น. ทิศตะวันออก. |
จตุโลกบาล | (-โลกกะบาน) น. ท้าวจาตุมหาราช, หัวหน้าเทวดาในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราช มีหน้าที่รักษาโลกในทิศทั้ง ๔ เรียกว่า ท้าวจตุโลกบาล คือ ๑. ท้าวธตรฐ จอมภูตหรือจอมคนธรรพ์ รักษาโลกด้านทิศบูรพาหรือทิศตะวันออก ๒. ท้าววิรุฬหก จอมเทวดาหรือจอมกุมภัณฑ์ รักษาโลกด้านทิศทักษิณหรือทิศใต้ ๓. ท้าววิรูปักษ์ จอมนาค รักษาโลกด้านทิศประจิมหรือทิศตะวันตก ๔. ท้าวกุเวร จอมยักษ์ รักษาโลกด้านทิศอุดรหรือทิศเหนือ, จัตุโลกบาล ก็ว่า. |
จัตุโลกบาล | (จัดตุโลกกะบาน) น. ท้าวจาตุมหาราช, หัวหน้าเทวดาในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราช มีหน้าที่รักษาโลกในทิศทั้ง ๔ เรียกว่า ท้าวจัตุโลกบาล คือ ๑. ท้าวธตรฐ จอมภูตหรือจอมคนธรรพ์ รักษาโลกด้านทิศบูรพาหรือทิศตะวันออก ๒. ท้าววิรุฬหก จอมเทวดาหรือจอมกุมภัณฑ์ รักษาโลกด้านทิศทักษิณหรือทิศใต้ ๓. ท้าววิรูปักษ์ จอมนาค รักษาโลกด้านทิศประจิมหรือทิศตะวันตก ๔. ท้าวกุเวร จอมยักษ์ รักษาโลกด้านทิศอุดรหรือทิศเหนือ, จตุโลกบาล ก็ว่า. |
จาตุมหาราช | เรียกหัวหน้าเทวดาผู้มีหน้าที่รักษาโลกในทิศทั้ง ๔ ว่า ท้าวจาตุมหาราช คือ ๑. ท้าวธตรฐ จอมภูตหรือจอมคนธรรพ์ รักษาโลกด้านทิศบูรพาหรือทิศตะวันออก ๒. ท้าววิรุฬหก จอมเทวดาหรือจอมกุมภัณฑ์ รักษาโลกด้านทิศทักษิณหรือทิศใต้ ๓. ท้าววิรูปักษ์ จอมนาค รักษาโลกด้านทิศประจิมหรือทิศตะวันตก ๔. ท้าวกุเวร จอมยักษ์ รักษาโลกด้านทิศอุดรหรือทิศเหนือ, จตุโลกบาล หรือ จัตุโลกบาล ก็ว่า. |
แจงรูป | น. วิธีเอาเถ้าถ่านและกระดูกศพที่เผาเสร็จแล้วบนกองฟอนมาเรียงลำดับเป็นอย่างรูปคน ให้หัวอยู่ทางทิศตะวันตกแล้วหันกลับมาทางทิศตะวันออก, แปรรูป หรือ แปรธาตุ ก็ว่า. |
ซ้าย | ว. ตรงข้ามกับ ขวา, ถ้าหันหน้าไปทางทิศตะวันออก ด้านทิศเหนือ เรียกว่า ด้านซ้ายมือ ด้านทิศใต้ เรียกว่า ด้านขวามือ, ถ้าหันหลังไปทางต้นนํ้าหรือยอดนํ้า ด้านซ้ายมือ เรียกว่า ฝั่งซ้าย ด้านขวามือ เรียกว่า ฝั่งขวา เช่น ฝั่งพระนครอยู่ฝั่งซ้ายของแม่น้ำเจ้าพระยา |
ญวน ๑ | น. ชื่อประเทศและชนชาติหนึ่งอยู่ทางทิศใต้ของประเทศจีน และทางทิศตะวันออกของประเทศลาวและเขมร, ปัจจุบันเรียกว่า เวียดนาม. |
ญี่ปุ่น | น. ชื่อประเทศและชนชาติหนึ่งอยู่ในหมู่เกาะทางทิศตะวันออกของประเทศจีน. |
ตะโก้ ๒ | น. ชื่อลมทะเลพัดจากทิศตะวันตกเฉียงเหนือมาทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ มักมีในปลายฤดูฝน, ลมพัดหลวง ก็เรียก. |
ตะวันตก | เรียกทิศที่ดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า ว่า ทิศตะวันตก, ตรงข้ามกับ ทิศตะวันออก |
ตะวันตก | เรียกลมที่พัดมาจากทิศตะวันตกไปทางทิศตะวันออกในกลางฤดูฝน ว่า ลมตะวันตก |
ตะวันออก | ว. เรียกทิศที่ดวงอาทิตย์โผล่พ้นขอบฟ้า ว่า ทิศตะวันออก, ตรงข้ามกับ ทิศตะวันตก |
ตะวันออก | เรียกลมที่พัดมาจากทิศตะวันออกไปทางทิศตะวันตกในปลายฤดูฝน ว่า ลมตะวันออก |
ตะวันอ้อมข้าว | น. ลักษณะที่ดวงอาทิตย์ขึ้นจากขอบฟ้าทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ โคจรอ้อมลงสู่ขอบฟ้าทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ในฤดูหนาว ซึ่งเป็นฤดูเก็บเกี่ยวข้าว, ที่เรียกเช่นนั้น เพราะเชื่อว่าตะวันเลี่ยงไม่ให้ความร้อนเผารวงข้าวที่กำลังสุก และเวลาเก็บเกี่ยวก็ไม่ร้อนมากนัก. |
ใต้ | น. ทิศที่อยู่ตรงข้ามกับทิศเหนือ, ทิศที่อยู่ทางขวามือ เมื่อหันหน้าไปทางทิศตะวันออก เรียกว่า ทิศใต้, ทิศทักษิณ ก็ว่า. |
ไต้หวัน | น. ชื่อเกาะในทะเลจีนใต้ อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของมณฑลฮกเกี้ยน. |
บุพทักษิณ | น. ทิศตะวันออกเฉียงใต้. |
บุพวิเทหทวีป | น. ทวีปใหญ่อยู่ทางทิศตะวันออกของเขาพระสุเมรุ เป็นทวีป ๑ ใน ๔ ทวีป ได้แก่ อุตรกุรุทวีปหรืออุตรกุรูทวีป บุพวิเทหทวีป ชมพูทวีป และอมรโคยานทวีปหรืออปรโคยานทวีป. |
บุรพทิศ | น. ทิศตะวันออก. |
บุรัตถิมทิศ | (-ถิมะทิด) น. ทิศตั้งอยู่เบื้องหน้า, ทิศตะวันออก. |
บุริมทิศ | (บุริมมะทิด) น. ทิศตะวันออก. |
ปราจีน | (ปฺรา-) น. ทิศตะวันออก. |
แปรรูป | น. วิธีเอาเถ้าถ่านและกระดูกศพที่เผาเสร็จแล้วบนกองฟอนมาเรียงลำดับเป็นอย่างรูปคน ให้หัวอยู่ทางทิศตะวันตกแล้วหันกลับมาทางทิศตะวันออก, แจงรูป หรือ แปรธาตุ ก็ว่า |
พัทธยา ๒ | น. เรียกลมที่พัดจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือในต้นฤดูฝน ว่า ลมพัทธยา. |
มองโกเลีย | น. ชื่อประเทศอยู่ทางทิศเหนือและทิศตะวันออกของจีน มีเมืองหลวงชื่อ อูลานบาตอร์ เดิมเรียกว่า มองโกเลียนอก ส่วนมองโกเลียใน ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของสาธารณรัฐประชาชนจีน, เรียกประชาชนในประเทศนั้น ว่า ชาวมองโกเลีย. |
ลมค้า | น. ลมซึ่งพัดออกจากบริเวณความกดอากาศสูงกึ่งโซนร้อนไปยังบริเวณความกดอากาศตํ่าที่เส้นศูนย์สูตร ในซีกโลกเหนือจะพัดมาจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ส่วนในซีกโลกใต้จะพัดมาจากทิศตะวันออกเฉียงใต้. |
ลมพัทธยา | น. ลมที่พัดจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือในต้นฤดูฝน. |
ลมสลาตัน | น. ลมทะเลที่พัดจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือในปลายฤดูฝน. |
ลัคน-, ลัคน์, ลัคนา | (ลักคะนะ-, ลัก, ลักคะนา) น. ราศีที่ปรากฏขึ้นที่ขอบฟ้าทางทิศตะวันออกในเวลาเจ้าของชะตาเกิด เช่น นาย ก เกิดเวลา ๑๑.๐๐ น. ลัคนาสถิตราศีกันย์, ในดวงชะตาถ้าอาทิตย์อยู่ในราศีเดียวกับลัคน์ เรียกว่า อาทิตย์กุมลัคน์ |
ลาง ๑ | น. สิ่งหรือปรากฏการณ์ที่เชื่อกันว่าจะบอกเหตุดีหรือเหตุร้าย เช่น ผึ้งทำรังทางทิศตะวันออกของอาคารเชื่อกันว่าเป็นลางดี แมงมุมตีอกเชื่อกันว่าเป็นลางร้าย. |
โลกบาล | (โลกกะ-) น. หัวหน้าเทวดาในชั้นจาตุมหาราช มีหน้าที่รักษาโลกในทิศทั้ง ๔ เรียกเต็มว่า ท้าวจตุโลกบาลหรือท้าวจัตุโลกบาล คือ ๑. ท้าวธตรฐ จอมภูตหรือจอมคนธรรพ์ รักษาโลกด้านทิศบูรพาหรือทิศตะวันออก ๒. ท้าววิรุฬหก จอมเทวดาหรือจอมกุมภัณฑ์ รักษาโลกด้านทิศทักษิณหรือทิศใต้ ๓. ท้าววิรูปักษ์ จอมนาค รักษาโลกด้านทิศประจิมหรือทิศตะวันตก ๔. ท้าวกุเวร จอมยักษ์ รักษาโลกด้านทิศอุดรหรือทิศเหนือ. |
สลาตัน | (สะหฺลา-) น. เรียกลมที่พัดจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือในปลายฤดูฝน ว่า ลมสลาตัน, เรียกลมพายุที่มีกำลังแรงจัดทุกชนิด เช่น ไต้ฝุ่น ไซโคลน ว่า ลมสลาตัน, โดยปริยายใช้เป็นความเปรียบเทียบหมายถึงอาการที่ไป มา หรือเกิดขึ้นรวดเร็วอย่างลมสลาตัน เช่น เวลาเขาโกรธอย่างกับลมสลาตัน. |
เสาเอก | น. เสาเรือนต้นแรกที่ยกขึ้นตามฤกษ์ในการปลูกเรือน มักนิยมตั้งไว้ทางทิศตะวันออก. |
แสงเงินแสงทอง | น. แสงที่ปรากฏบนขอบฟ้าทางทิศตะวันออก เมื่อเวลาจะรุ่งสว่าง เมื่อแรกเป็นสีขาว เรียกว่า แสงเงิน แล้วแปรเป็นสีแดง เรียกว่า แสงทอง. |
เหนือ | (เหฺนือ) น. ชื่อทิศตรงข้ามกับทิศใต้, ทิศที่อยู่ทางซ้ายมือเมื่อหันหน้าไปทางทิศตะวันออก เรียกว่า ทิศเหนือ, ทิศอุดร ก็ว่า. บ. พ้นขึ้นไป, เลยขึ้นไป, เช่น เมฆลอยอยู่เหนือภูเขา. |
อาคเนย์ | (-คะเน) น. ทิศตะวันออกเฉียงใต้. |
อีสาน ๑ | น. ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ. |
อุตรา | (อุดตฺรา) น. เรียกลมชนิดหนึ่งพัดจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ในต้นฤดูร้อน ว่า ลมอุตรา. |
east | (adj) เกี่ยวกับทิศตะวันออก, See also: ที่อยู่ทางตะวันออก |
east | (n) ทิศตะวันออก, See also: บุริมทิศ, บูรพาทิศ, บูรพา |
easterly | (adj) เกี่ยวกับหรืออยู่ทางตะวันออก, See also: ไปทางทิศตะวันออก, ซึ่งจะมาทางทิศตะวันออก, Syn. eastern |
easterly | (adv) ไปทางทิศตะวันออก, See also: ซึ่งมาจากทางทิศตะวันออก |
easterly | (n) ลมที่มาจากทางทิศตะวันออก, Syn. east wind |
eastern | (adj) เกี่ยวกับทิศตะวันออก, See also: ไปทางทิศตะวันออก, มาจากทิศตะวันออก, Syn. easterly, eastward, orient |
eastern | (adj) ที่อยู่ทางทิศตะวันออก |
easternmost | (adj) สุดทิศตะวันออก, See also: สุดทิศบูรพา |
east-southeast | (n) ตำแหน่งบนเข็มทิศที่อยู่กึ่งกลางระหว่างทิศตะวันออกกับทิศตะวันออกเฉียงใต้ |
east-southeast | (adj) ไปทางทิศกึ่งกลางระหว่างทิศตะวันออกกับทิศตะวันออกเฉียงใต้, See also: จากทิศกึ่งกลางระหว่างทิศตะวันออกกับทิศตะวันออกเฉียงใต้ |
east-southeast | (adv) ไปยังทิศกึ่งกลางระหว่างทิศตะวันออกกับทิศตะวันออกเฉียงใต้ |
eastward | (n) จุดที่อยู่ในทิศตะวันออก, See also: ทิศทางที่ไปทางตะวันออก |
NE | (abbr) ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ (คำย่อ north-east หรือ north-eastern) |
northeast | (n) ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ, See also: ตะวันออกเฉียงเหนือ |
northeastern | (adj) เกี่ยวกับภาคหรือทิศตะวันออกเฉียงเหนือ |
orientate | (vt) หันหน้าไปทางทิศตะวันออก |
southeast | (n) ทิศตะวันออกเฉียงใต้ |
southeast | (adj) ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้, See also: ้, Syn. southeastern, southeasterly, southeastward |
southeast | (adv) ไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ |
southeastward | (n) ทิศตะวันออกเฉียงใต้, Syn. southeast |
southeastward | (adj) มาจากทิศตะวันออกเฉียงใต้, Syn. southeast |
southeastward | (adv) ไปยังทิศตะวันออกเฉียงใต้, Syn. southeast, southeastwards |
east | (อีสทฺ) n., adj. ทิศตะวันออก, ภาคตะวันออก, -Phr. (the East ประเทศแถวตะวันออกไกลหรือกลาง), See also: eastness n. ดูeast |
eastern | adj. เกี่ยวกับหรือไปหรือมาจากทางทิศตะวันออก |
eastward | (อีส'เวิร์ด) adj., adv. หันหน้าตั้งอยู่หรือเคลื่อนไปทางตะวันออก. n. ทิศตะวันออก |
northeasterly | (นอร์ธอีส'เทอลี) adj., adv. เกี่ยวกับทิศตะวันออกเฉียงเหนือ |
northeastward | (นอร์ธอีสทฺ'เวิร์ด) adj., adv. หันไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ. |
orient | (โอ'เรียนทฺ, ออ'เรียนท) n. -Phr. (the Orient ประเทศในแถบบูรพาทิศ, บูรพาทิศ) adj. ทิศตะวันออก -v. ปรับ, ปรับตัว, ทำให้เข้าใจ, กำหนดตำแหน่งของ, หันไปทางทิศตะวันออก, Syn. adapt, adjust |
southeast | (เซาธฺอีสทฺ') n., adv. (ไปหรือมาจาก) ทิศตะวันออกเฉียงใต้, อาคเนย์, ภาคอาคเนย์, , See also: southeastern adj. southeasternmost adj. |
southeast asia | n. เอเซียอาคเนย์, ประเทศและดินแดนในบริเวณทิศตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปเอเซีย (ได้แก่บรูไน, พม่า, เขมร, อินโดนีเซีย, ลาว, ไทย, มาเลเซีย, ฟิลิปปินส์, ตีมอร์, สิงคโปร, เวียดนาม) . -Sountheast Asian |
southeaster | (เซาธอีส'เทอะ) n. ลมหรือพายุจากทางทิศตะวันออกเฉียงใต้, Syn. wind |
east | (adj, adv) ทางทิศตะวันออก, ทางทิศบูรพา, ทางซีกตะวันออก, ทางภาคตะวันออก |
east | (n) ทิศตะวันออก, ทิศบูรพา, ซีกตะวันออก, ภาคตะวันออก |
easterly | (adj) ทางตะวันออก, ไปทางทิศตะวันออก, ไปทางทิศบูรพา |
easterly | (adv) ทางตะวันออก, ซึ่งมาจากทิศตะวันออก, มาจากภาคตะวันออก |
eastern | (adj) ทางตะวันออก, เกี่ยวกับทิศตะวันออก, ของชาวตะวันออก |
easternmost | (adj) สุดทางทิศตะวันออก, อยู่ทางตะวันออกสุด |
eastward | (adj, adv) ทางทิศตะวันออก, ทางด้านตะวันออก, ทางทิศบูรพา |
eastwards | (adj, adv) ทางทิศตะวันออก, ทางด้านตะวันออก, ทางทิศบูรพา |
northeast | (adv) ไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ, ไปทางภาคอีสาน |
northeast | (n) ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ, ภาคอีสาน |
northeasterly | (adj, adv) ทางภาคอีสาน, ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ |
Orient | (n) ทิศตะวันออก, ทิศบูรพา, ไข่มุกชั้นดี |
southeast | (adj, adv) ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ |
southeast | (n) ทิศอาคเนย์, ทิศตะวันออกเฉียงใต้ |
southeasterly | (adj, adv) ไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ |
southeastward | (adj) ทางภาคตะวันออกเฉียงใต้, ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ |