| กวาน, กว่าน | (กฺวาน, กฺว่าน) น. ขุนนาง เช่น แล้วบัญชาสั่งเสียพวกเพี้ยกวาน ให้ไปเชิญสองท่านแม่ทัพใหญ่ (ขุนช้างขุนแผน), เพลี้ยกว่านบ้านท้าวไข้ ข่าวสยวน (ยวนพ่าย). |
| กว้าน ๑ | (กฺว้าน) น. ตึกแถวชั้นเดียว ส่วนใหญ่เป็นร้านค้า, มักใช้เข้าคู่กับคำ ตึก เป็น ตึกกว้าน เช่น เรือนริมรัถยาฝากระดาน ตึกกว้านบ้านขุนนางนองเนือง (อิเหนา). |
| กว้าน ๒ | (กฺว้าน) น. เครื่องสำหรับฉุด ดึง และยกของหนัก. |
| กว้าน ๒ | (กฺว้าน) ก. ฉุดด้วยกว้าน, ขันกว้าน ก็เรียก |
| กว้าน ๒ | รวบรวมซื้อจากที่ต่าง ๆ มาไว้เป็นจำนวนมาก เช่น กว้านสินค้ามากักตุนไว้ กว้านซื้อที่ดินเพื่อเก็งกำไร. |
| กว๊าน | (กฺว๊าน) น. บึงขนาดใหญ่. |
| ขันกว้าน | (-กฺว้าน) ก. ฉุดด้วยกว้าน, กว้าน ก็เรียก. |
| แต่งกว้าน | ก. ตรวจจัดราชการ. |
| เพี้ยกวาน, เพี้ยกว้าน | น. ตำแหน่งข้าราชการหัวเมืองสมัยโบราณทางล้านนาและล้านช้าง. |
| ยิ่งกว่านั้น | ว. มากกว่านั้น. |
| เลือดข้นกว่าน้ำ | น. ญาติพี่น้องย่อมดีกว่าคนอื่น. |
| กระสา ๓ | น. ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Broussonetia papyrifera (L.) Vent. ในวงศ์ Moraceae ชอบขึ้นในที่ชื้นแฉะ ตามริมแม่นํ้าลำคลอง ใบใหญ่เท่าฝ่ามือหรือกว่านั้นบ้าง รูปไข่ปลายแหลม ขอบใบเป็นจัก ๆ หรือเว้าเป็น ๓ แฉก มีขนทั้ง ๒ ด้าน เปลือกใช้ทำกระดาษได้ เรียก กระดาษสา, พายัพเรียก สา. |
| กลูโคส | (กฺลู-) น. นํ้าตาลชนิดหนึ่งประเภทโมโนแซ็กคาไรด์ ชนิดแอลโดเฮ็กโซส มีรสหวานน้อยกว่านํ้าตาลทราย ลักษณะเป็นของแข็งสีขาว หลอมละลายที่ ๑๔๖ °ซ. มีในนํ้าผึ้ง และผลไม้ที่มีรสหวาน เป็นองค์ประกอบปรกติในเลือด และมีในปัสสาวะของผู้ป่วยเป็นโรคเบาหวาน, เดกซ์โทรส ก็เรียก. |
| กะสมอ | ก. นำสมอเรือไปทอดไว้ในที่ที่เรือใหญ่ต้องการเข้าจอดหรือเทียบเรือ ซึ่งเป็นที่เข้าจอดหรือเข้าเทียบแล้วค่อย ๆ กว้านสมอนำเรือเข้าไป. |
| กาแล็กโทส | น. นํ้าตาลชนิดหนึ่งประเภทโมโนแซ็กคาไรด์ ชนิดแอลโดเฮ็กโซส ลักษณะเป็นของแข็งสีขาว มีรสหวานน้อยกว่านํ้าตาลทราย หลอมละลายที่ ๑๖๕ ํ-๑๖๘ ํซ. โมเลกุลของกาแล็กโทสเชื่อมโยงกับโมเลกุลของกลูโคสเป็นโมเลกุลของแล็กโทสซึ่งมีในนํ้านม. |
| เกรินบันไดนาค | น. เกรินซึ่งเป็นแท่นเลื่อนบนรางลาดประดับรูปนาค ใช้ในการเชิญพระบรมโกศโดยกว้านขึ้นหรือผ่อนลง. |
| เกาสมอ | ก. ลากสมอครูดไปตามพื้นท้องน้ำ โดยเฉพาะในขณะที่กำลังกว้านสมอขึ้นเก็บ. |
| แก้ว ๒ | น. ชื่อนกปากขอหลายชนิด ในวงศ์ Psittacidae ปากสีแดงหรือเหลือง จะงอยปากบนงอโค้งเป็นขอปลายแหลมขยับไปมาและขึ้นลงได้ จะงอยปากล่างขยับไปข้างหน้าและถอยมาข้างหลังได้ หัวค่อนข้างโต ลำตัวป้อม สีส่วนใหญ่ของลำตัวเป็นสีเขียวอมเหลือง อยู่ร่วมกันเป็นฝูง กินเมล็ดพืชและผลไม้ ในประเทศไทยมี ๗ ชนิด แต่ที่เรียกว่านกแก้วมี ๒ ชนิด ได้แก่ แก้วโม่ง [ Psittacula eupatria (Linn.) ] ซึ่งเป็นนกแก้วขนาดใหญ่ที่สุดของไทย และแก้วหัวแพร ( P. roseata Biswas) . |
| แขวก | (แขฺวก) น. ชื่อนกยางขนาดกลางชนิด Nycticorax nycticorax (Linn.) ในวงศ์ Ardeidae หัวค่อนข้างโต คอสั้น ท้ายทอยมีขนหงอนคล้ายผมเปีย ๒-๓ เส้น ขนลำตัวด้านบนสีเขียวอมเทา ขนลำตัวด้านล่างสีขาว ขาสั้นกว่านกยางชนิดอื่น อยู่เป็นฝูง หากินในเวลากลางคืน กินปลาและสัตว์ขนาดเล็ก. |
| แคลเซียมไซคลาเมต | น. ชื่อสารประกอบ มีสูตรเคมี (C6H11NHSO3)2Ca. 2H2O ลักษณะเป็นผงสีขาว ละลายนํ้าได้ มีรสหวานมากกว่านํ้าตาลทรายมาก ใช้เป็นตัวให้ความหวานในเครื่องดื่ม มีหลักฐานว่าสารนี้ก่อให้เกิดโรคมะเร็งได้. |
| จุดเหี่ยวเฉา | น. ขีดขั้นที่กำหนดปริมาณนํ้าในดินน้อยที่สุดเท่าที่พืชจะสามารถนำไปเลี้ยงลำต้นได้โดยไม่เหี่ยวเฉา ถ้ามีปริมาณนํ้าในดินน้อยกว่านั้น พืชจะเหี่ยวเฉาทันที. |
| โซเดียมไซคลาเมต | น. ชื่อสารประกอบเคมี มีสูตร C6H11NHSO3Na ลักษณะเป็นผงสีขาว ละลายนํ้าได้ มีรสหวานกว่านํ้าตาลทรายมาก ใช้เป็นตัวให้ความหวานในเครื่องดื่ม มีหลักฐานว่าสารนี้ก่อให้เกิดโรคมะเร็งได้. |
| ตังเก | น. ชื่อเรือต่อชนิดหนึ่ง ใช้จับปลาตามชายฝั่งทะเล ทางด้านค่อนมาทางหัวเรือมีเก๋ง ๒ ชั้น ชั้นล่างเป็นที่ติดตั้งเครื่องยนต์ ชั้นบนเป็นที่สำหรับผู้ควบคุมเรือใช้ดูทิศทาง มีเสากระโดง บนเสากระโดงมีแป้นกลมสำหรับคนขึ้นไปยืนสังเกตการณ์ เรียกว่า รังกา ด้านท้ายเรือมีที่สำหรับโรยอวน และด้านหัวเรือมีที่สำหรับกว้านอวน. |
| ถอนสมอ | ก. กว้านสมอขึ้นเพื่อออกเรือ. |
| ทึ่ง | รู้สึกว่าน่าสนใจ, น่าอัศจรรย์ใจ, (ใช้ในทางที่ดี). |
| นอกเหนือ | ว. ยิ่งกว่านี้, มากกว่านี้, ใช่แต่เท่านี้. |
| น้อย ๑ | โดยปริยายหมายถึงลักษณะที่ด้อยความสำคัญหรือเป็นรอง เช่น ครูน้อย ผู้น้อย, แสดงความรู้สึกว่าน่ารักน่าเอ็นดู เช่น เณรน้อย เด็กน้อย น้องน้อย สาวน้อย หนูน้อย. |
| นางนวล | น. ชื่อนกขนาดกลาง วงศ์ย่อย Larinae ในวงศ์ Laridae มี ๒ กลุ่ม คือ นางนวลใหญ่ มีปลายปากเป็นปากขอเล็กน้อย ตัวใหญ่ แข็งแรง ส่วนใหญ่สีขาวเทา ปีกกว้าง ปลายหางมน กินปลาและสัตว์น้ำโดยโฉบกินตามผิวนํ้าหรือรวมฝูงกันจับขณะว่ายนํ้า ในประเทศไทยพบประมาณ ๒๐ ชนิด เช่น นางนวลธรรมดา (Larus brunnicephalus Jerdon) นางนวลขอบปีกขาว (L. ridibundusLinn.), และนางนวลแกลบ ตัวเล็กกว่านางนวลใหญ่ ปลายปากแหลม ปลายหางเว้าตื้น เว้าลึก หรือเป็นแฉก กินปลาและสัตว์นํ้าขนาดเล็กโดยดำลงไปจับเหยื่อหรือโฉบกินตามผิวนํ้า มักไม่ว่ายนํ้าเหมือนนางนวลใหญ่ มีหลายชนิด เช่น นางนวลแกลบเล็ก [ Sterna albifrons (Pallas) ] นางนวลแกลบเคราขาว [ Chlidonias hybrida (Pallas) ] นางนวลแกลบปากหนา [ Gelochelidon nilotica (Gmelin) ]. |
| ฟรักโทส | (ฟฺรัก-) น. นํ้าตาลชนิดหนึ่ง ประเภทโมโนแซ็กคาไรด์ ชนิดคีโทเฮ็กโซส ลักษณะเป็นของแข็ง สีขาว หลอมละลายที่ ๑๐๒ °ซ. มีปรากฏในผลไม้สุกที่มีรสหวาน นํ้าผึ้ง นํ้าต้อยของดอกไม้ มีรสหวานมากกว่านํ้าตาลทราย, เลวูโลส ก็เรียก. |
| มอลโทส | น. นํ้าตาลชนิดหนึ่งประเภทไดแซ็กคาไรด์ ลักษณะเป็นของแข็งสีขาว หลอมละลายที่ ๑๖๐ °-๑๖๕ °ซ. องค์ประกอบเป็นกลูโคส ๒ โมเลกุลเชื่อมกัน เกิดขึ้นเนื่องจากเอนไซม์ไดแอสเทส ซึ่งมีในข้าวมอลต์ ทำปฏิกิริยากับแป้ง มีรสหวานน้อยกว่านํ้าตาลทราย. |
| มิหนำซ้ำ | ว. เท่านี้ยังไม่เพียงพอ, หนักยิ่งไปกว่านั้นอีก, เช่น ตัดเท้าตัดกรแล้วมิหนำ ซ้ำฆ่าสุริย์วงศ์ยักษี (รามเกียรติ์). |
| มูลไถ | น. ชื่อนกชนิดหนึ่งตัวขนาดนกกระจาบฝน โตกว่านิดหน่อย เรียกสามัญว่า นกขี้ไถ. |
| ไม้ล้มลุก ๑ | น. ไม้ ๒ ขาสำหรับกว้านของหนักขึ้นไปไว้บนที่สูง เช่น เอาไม้ล้มลุกกว้านพระบรมโกศขึ้นบนเกริน. |
| ร้อย ๓ | น. ยศทหารบกหรือตำรวจชั้นสัญญาบัตรชั้นต้น ตํ่ากว่านายพันหรือนายพันตำรวจ เช่น นายร้อย ร้อยตรี ร้อยตำรวจโท. |
| เรียก | ให้ชื่อ เช่น น้ำที่ทำให้แข็งเรียกว่าน้ำแข็ง ภาชนะอย่างนี้เรียกว่าถ้วย |
| เรือตังเก | น. เรือต่อชนิดหนึ่ง ใช้จับปลาตามชายฝั่งทะเล ทางด้านค่อนมาทางหัวเรือมีเก๋ง ๒ ชั้น ชั้นล่างเป็นที่ติดตั้งเครื่องยนต์ ชั้นบนเป็นที่สำหรับผู้ควบคุมเรือใช้ดูทิศทาง มีเสากระโดง บนเสากระโดงมีแป้นกลมสำหรับคนขึ้นไปยืนสังเกตการณ์ เรียกว่า รังกา ด้านท้ายเรือมีที่สำหรับโรยอวนและด้านหัวเรือมีที่สำหรับกว้านอวน. |
| ลมมรสุม | น. ลมที่เกิดขึ้นเนื่องจากความแตกต่างระหว่างอุณหภูมิของพื้นดินกับพื้นน้ำ ในฤดูหนาวอุณหภูมิของพื้นดินเย็นกว่าอุณหภูมิของน้ำในมหาสมุทรที่อยู่ใกล้เคียง อากาศเหนือพื้นน้ำจะลอยตัวสูงขึ้น อากาศจากพื้นดินจึงพัดเข้าไปแทนที่ทำให้เกิดเป็นลมพัดออกจากทวีป ส่วนในฤดูร้อนอุณหภูมิของพื้นดินร้อนกว่าน้ำในมหาสมุทร จึงทำให้เกิดลมพัดไปในทิศทางตรงกันข้าม, พายุใหญ่ที่มีลมแรงและมีฝนตกหนัก. |
| ลิงลม | น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิด Nycticebus coucang (Boddaert) ในวงศ์ Lorisidae ขนนุ่มหนาสีเทามีลายสีน้ำตาล ตากลมโต ขาหน้าและขาหลังสั้นแต่แข็งแรง เล็บแบน แต่นิ้วชี้ของขาหลังมีเล็บยาวโค้งแหลมเห็นได้ชัด นิ้วชี้ของขาหน้าสั้นกว่านิ้วอื่น ๆ ดูคล้ายติ่ง หางสั้นมาก เคลื่อนไหวเชื่องช้าและนอนในเวลากลางวัน แต่ว่องไวเมื่อออกหากินในเวลากลางคืน จับเหยื่อได้ไวมาก กินแมลง สัตว์เล็ก ๆ และผลไม้, นางอาย หรือ ลิงจุ่น ก็เรียก. |
| ลุมพู | น. ชื่อนกขนาดกลางหลายชนิด ในวงศ์ Columbidae ขนาดใหญ่กว่านกพิราบ แต่ละชนิดมีสีต่างกัน เช่น แดง ขาว เขียว น้ำตาล อาศัยอยู่ตามป่า ทำรังแบบง่าย ๆ ด้วยกิ่งไม้บนต้นไม้ กินผลไม้ เช่น ลุมพูหรือลุมพูเขียว [ Ducula aenea (Linn.) ] ลุมพูขาว [ D. bicolor (Scopoli) ] ลุมพูแดง (Columba punicea Blyth), กระลุมพู ก็เรียก. |
| ลูกแฝด | น. ลูกที่เกิดจากท้องแม่คนเดียวกัน ในระยะเวลาเดียวกันหรือใกล้กัน อาจเป็นแฝด ๒ คน ๓ คน หรือมากกว่านั้นก็ได้. |
| แล็กโทส | น. นํ้าตาลชนิดหนึ่งประเภทไดแซ็กคาไรด์ ลักษณะเป็นของแข็งสีขาว หลอมละลายที่ ๒๐๓ °ซ. องค์ประกอบเป็นโมเลกุลของกลูโคสเชื่อมกับโมเลกุลของกาแล็กโทส มีปรากฏในนํ้านมของคนและสัตว์ทุกชนิด มีรสหวานน้อยกว่านํ้าตาลทราย. |
| ฮะเบสสมอ | (หะเบดสะหฺมอ) ก. กว้านสมอเรือขึ้นเก็บเพื่อนำเรือออก. |
| capstan | (แคพ'สแทน) n. เครื่องถอนสมอเรือ, กว้าน |
| hoist | (ฮอยซฺ) vt. ยกขึ้น, ดึงขึ้น, ชักขึ้น. n. เครื่องยก, ลิฟต์ กว้าน, ปั้นจัน, รถยก, การยก, ธงที่ชักขึ้น, การชักรอก, Syn. elevate, raise |
| pulley | (พลู'ลี) n. ลูกรอก, มู่เล่, เครื่องกว้าน, ล้อหมุนสำหรับสวมสายพาน |
| rewind | (รีไวน์ดฺ') vt. หมุนอีก, ม้วนอีก, เลื้อยอีกไขอีก, กว้านอีก, ชักรอกอีก |
| tackle | (แทค'เคิล) n. กว้าน, การจับคนที่พาลูกวิ่งในกีฬารักบี้. vt. จัดการ แก้ปัญหา, รับมือ, เล่นงาน, จับคนที่พาลูกมือวิ่งในกีฬารักบี้., See also: tackler n., Syn. try, undertake |
| winch | (วินชฺ) n. เครื่องมือกว้าน, ด้ามกว้าน, มือหมุน vt. กว้านหรือยกขึ้นด้วยมือหมุน, See also: wincher n. |
| wind | (วินดฺ, ไวน์ดฺ) n. ลม, กระแสลม, ลมเป่า, เครื่องดนตรีแบบใช้ลมเป่า, ลมหายใจ, หายใจ, ความสามารถในการหายใจ, แรงอิทธิพล, พื้นฐาน, ลมกลิ่น, การคุยโว, ลมในกระเพาะหรือลำไส้, ทิศทางลม, ลมที่อัดไว้, การพัน, การม้วน, การขด, การหมุน, การกว้าน, การเปลี่ยนทิศทาง, ทางโค้ง, ทางคดเคี้ยว |
| windlass | (วินดฺ'เลิส) n. เครื่องกว้าน, เครื่องกว้านสมอ vi. กว้านขึ้น, ขันขึ้น |
| broach | (n) สว่าน, เครื่องกว้าน, เครื่องเจาะ, เข็มกลัด |
| capstan | (n) กว้าน |
| corner | (vt) ไล่จนมุม, ทำให้จนตรอก, ต้อนเข้ามุม, กว้านซื้อ |
| hoist | (n) เครื่องยก, การชักรอก, กว้าน, ปั้นจั่น, รถยก |
| pulley | (n) ลูกรอก, เครื่องกว้าน |
| tackle | (n) เครื่องใช้, รอกยกของ, เครื่องขันกว้าน |
| winch | (n) เครื่องดึง, เครื่องกว้าน, เครื่องยก, มือหมุน |
| wind | (n) ทางเลี้ยว, ทางคดเคี้ยว, ทางวกวน, การหมุน, การกว้าน |
| windlass | (n) เครื่องดึง, เครื่องกว้าน, เครื่องยก |